Stamppottentijd

Winterpeen komt in ons tuin lang niet altijd al een rechte peen uit de grond

Nu het herfst is, is het ook weer stamppottentijd.Ik ben gek op stamppot: hutspot,bietenstamppot, zuurkoolstamppot, andijviestamppot……Heerlijk!

Het wordt gezien als een oer-Hollandse gerecht, de stamppot. Nu de temperaturen zakken, wordt het weer stamppottentijd.In België is stamppot meer bekend onder de naam stoemp,las ik.Een aantal van mijn vaste lezers is woonachtig in België, dus die kunnen bevestigen of dat klopt. Echter wij Nederlanders zijn niet de uitvinders van de stamppot.

Waar komt de stamppot vandaan?

Nergens zijn we zo gek op stamppot als in Nederland en sommige delen van België. De stamppot is vanuit Nederland naar België gegaan ook al hebben wij het niet helemaal zelf bedacht. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog rond 1574 waren het de Spaanse bezetters die in Leiden het ontstaan van de stamppot hebben gemaakt. Tijdens het vertrek uit het kamp in Leiden hebben de Spaanse bezetters eten achtergelaten dat bestond uit: vlees, ui, pastinaak en wortel. Dit was geprakt en de Nederlanders hebben hier hun eigen variant van gemaakt. De pastinaak werd vervangen door de Hollandse aardappels (piepers) dit gerecht werd hutspot genoemd. Hutspot is hiermee de oudste stamppot van Nederland. De Nederlands hebben eerst de hutspot gegeten met de pastinaak omdat in 1574 de aardappel nog niet bestond die kwam pas 300 jaar later. Rond de negentiende eeuw zijn de Nederlanders pas echt begonnen met het stampen van de aardappels zoals wij dit nu kennen in de vele varianten die zijn afgeleid

Varianten

Van huis uit ken ik niet veel varianten van stamppot,maar tegenwoordig kun je volgens mij alles wel in een stamppot verwerken.Echte stevige kost voor de koude dagen.Vandaag is het guur met al de hele dag regen.De komende tijd zal het alleen maar vaker stamppottentijd zijn……

Ik maakte afgelopen week twee varianten op de klassieke stamppotten.Hieronder vindt je de recepten.Ik ben benieuwd of een van jullie het ook zal gaan maken! Heb je zelf een tip voor een recept wat je hebt gemaakt, ik hoor het graag!

Spitskoolstamppot

Vers geoogste spitskool uit de tuin, maakte dat ik op zoek ging naar een recept. Ik kwam het recept tegen van stamppot spitskool met wortel en appel.Aangezien ik naast de spitskool heel veel winterpeen heb liggen, probeerde ik dit recept uit.Erg lekker!

Ingrediënten

  • 3 [kleine]winterpenen, in stukjes
  • 1 grote appel in blokjes
  • 500 g aardappels, geschild, in stukken
  • 1 spitskool (ca. 600 g), in brede repen
  • 2 uien, in partjes
  • 1 el olie
  • zout en peper
  • 1/2 groentebouillonblokje
  • platte peterselie voor garnering

Bereiden

Kook de aardappelen met de wortel met het groentebouillonblokje gaar. Verhit de olie in een grote braadpan.Wok de ui even kort met de spitskool in wat olie.Voeg dat met de blokjes appel aan de aardappelen en wortel toe en laat ca. 5 minuten meestoven. Stamp alles door elkaar en breng op smaak met zout en peper.

Breng op smaak en garneer met peterselie.

Nou zijn wij erg gecharmeerd van gerookte spekreepjes, dus die heb ik er nog aan toegevoegd.

Stamppot pastinaak en prei

pastinaak

Vorige week zappte ik op tv langs een kookprogramma.De kok maakte een pastinaakstamppot.Omdat ik net pastinaak uit de tuin had geoogst, kwam dit recept als geroepen.Met wat aanpassingen maakte ik het en vond het erg lekker.Wij houden niet van gorgonzola maar om toch wat pit te hebben, gebruikte ik gerookte spekblokjes.

Ingrediënten:

  • 500 gram kruimige aardappelen
  • 1 prei
  • olijfolie
  • 400 gram pastinaak
  • 2 rijpe handperen
  • 30 gram pecannoten
  • klontje boter
  • snufje nootmuskaat
  • handje rucola
  • 50 gram gorgonzola of een pakje spekreepjes
  • peper, zout

Bereidingswijze:

Breng een pan water met een beetje zout aan de kook.

Schil de aardappelen en snijd in stukken. Kook de aardappelen met wat zout in circa 20 minuten gaar.

Halveer en was de prei. Snijd dunne ringen van de prei. Verwarm een scheutje olie in een wok en wok de prei circa 2 minuten. Schil de pastinaak en snijd in kleine blokjes. Voeg toe en bak circa 8 minuten. Schil de peer en snijd in blokjes. Voeg toe en bak circa 2 minuten mee. Breng op smaak met peper en zout.

Bak de gerookte spekreepjes in eigen vet uit.

Rooster de pecannoten in een droge koekenpan circa 2 minuten. Hak de pecannoten grof.

Giet de aardappelen af en stoom droog. Voeg een klontje boter en wat nootmuskaat toe en stamp tot puree. Voeg de gewokte groente en peer toe.

Verdeel de stamppot over borden. Verdeel de gorgonzola over de stamppot [of in ons geval, stamp de spekjes er doorheen] en bestrooi met de pecannoten.Garneer af met wat rucola.

Eet smakelijk!

Zoveel leuke recepten

Terug naar de Spaanse bezetter: Dit recept van pastinaak wortel stamppot zag ik ook nog en nog zoveel meer.Komende weken genoeg varianten uit te proberen.Stamppottentijd kan niet lang genoeg duren!