Ik had me een aantal weken geleden ingelezen in de permacultuur, polycultuur ofwel combinatieteelt, eetbare bostuin. Afgelopen week dacht ik eens een tuinplanning te gaan maken voor volgend seizoen.Ik heb bedacht dat ik aan combinatieteelt wil gaan doen.
Voordelen van combinatieteelt
De twee belangrijkste voordelen van combinatieteelt zijn het voorkomen van bepaalde aantastingen en het behalen van een hogere opbrengst en gezondere planten.
Insecten, vooral de schadelijke, raken in de war als ze diverse planten, dus kleuren en geuren, door elkaar zien in plaats van een egaal veldje van dezelfde planten. Bovendien trekken verschillende planten verschillende dieren aan, waarbij dan het ene dier als biologische bestrijding dient tegen het andere. Bijvoorbeeld lieveheersbeestjes die luizen eten.
Een vergroting van het aantal soorten insecten die aangetrokken worden zorgt weer voor een grotere biodiversiteit in de tuin en dat betekent een gezondere omgeving. Ook vogels, egels en andere dieren hebben meer keuze aan voedsel in een afwisselend landschap. Zij eten op hun beurt weer schadelijke dieren als slakken.
Sommige diep wortelende planten halen voedingsstoffen van diep uit de grond, zodat oppervlakkig wortelende planten daar hun voordeel mee kunnen doen. Bovendien beconcurreren ze elkaar niet doordat ze hun voedingsstoffen uit verschillende lagen van de bodem halen.
Hoge gewassen kunnen dienen als windscherm voor andere. Bepaalde planten, zoals pompoen en aardbeien,bedekken de bodem onder andere planten en zorgen zo dat er geen onkruid groeit.Ik heb geleerd dat het gaat meer om de combinaties van plantenfamilies dan om de individuele soorten.
Planten van dezelfde familie kunnen bij elkaar gezet worden, ze helpen elkaar niet of nauwelijks maar trekken wel dezelfde plagen aan, dus het is beter (leden van) verschillende families met elkaar te combineren.
Puzzelen
Allemaal goed en wel , maar het is echt een hele gepuzzel, allereerst om te kijken welke planten vormen dan goede combinaties.Wat kan wel en wat kan niet goed met elkaar op 1 stuk tuin.Wat is dan de beste plek, hele dag in de zon, halfschaduw of schaduw? Moet ik daarnaast nou eigenlijk ook nog rekening houden met de vruchtwisseling? Wat voor mij inhoud dat de indeling van de tuin als basis de 6 vakken houdt van de hoofdgroepen Kool-, wortel-, vrucht- en bladgewassen, bonen en aardappelen en ik alles een vak moet laten opschuiven?
Ik ben gaan schetsen en gaan combineren. Heb besloten dat ik in ieder geval zo min mogelijk op dezelfde plek wil hebben als afgelopen seizoen.
Als ik begin met de aardappelen: vorig jaar hadden we er uit gemak[ ivm mijn operatie] heel veel gepoot, gevolg dat we die hoeveelheid toch niet goed hebben bewaard en de laatste pakweg 50 kilo hebben moeten weggooien omdat ze rot werden. Dus daarvan gaan we er minder doen en minder verschillende soorten[ vorig jaar 6] Ik denk dat we het gaan houden bij Frieslander en Bildstar wat we allebei een lekkere aardappel vinden.Als ik het principe van de combinatieteelt hanteer, combineert aardappel goed met bonen, calendula, kool en mais. Dat zijn al 3 soorten uit 3 verschillende wisselteelt groepen en dan komen de kolen op hetzelfde vak terecht als dit jaar als ik de aardappelen 1 vak wil laten opschuiven. Hmmm
Oke, andere combinatie dan:
Bieten, zijn we gek op, wil ik er weer veel van hebben: Combineert goed met dille, knoflook, komkommer, kool, koriander, uien en afrikaantjes .
- De kruiden staan allemaal in mijn vorig jaar aangelegde kruidentuin, die ik zo leuk geworden vind[ en weer vanuit het principe van de eetbare moestuin zo klopte] Op zich is extra kruiden ergens anders geen punt, ze ruiken vaak lekker en zien er ook goed uit en we kunnen er veel van gebruiken.Dus goedgekeurd.
- Komkommer had ik afgelopen jaar in de kas en die deed het daar fantastisch. Dat wil ik eigenlijk aankomend seizoen weer doen, dus nee die gaat niet buiten bij de bieten.
- Ui: die had ik afgelopen jaren in combinatie met wortel gedaan ivm de bestrijding wederzijds van resp uienvlieg en wortelvlieg. Maar oké, uien zijn nooit weg, dus die kunnen ook wel bij de bieten .
- Kool, afgelopen jaar is voor het eerst de bloemkool heel goed gelukt, dus die kan met een paar spitskolen en een enkele rode kool. Echter die had ik afgelopen jaar allemaal onder net groeien om de koolwitjes op afstand te houden Als ik dat zonder net wil doen, moet ik het weer combineren met salie, tijm en rozemarijn en ja dat staat allemaal in mijn kruidentuin. Stekken dan maar en uitproberen of het werkt.
- Knoflook heb ik al her en der in de tuin gezet, bij alle fruitbomen en in 1 verhoogde bak met het idee daar sla tussen te gaan zetten omdat de knoflook slakken op afstand zou houden.Afgelopen seizoen hadden we zoveel knoflook dat ik er 3 mooie strengen van gevlochten heb, veel weggeven en veel gebruikt.Als we iedere dag knoflook gaan gebruiken krijgen we het geloof ik nog niet op. Maar goed als het goed is voor de bieten kunnen er best nog wel wat tenen de grond in.
- Afrikaantjes staan altijd leuk, overal dus geen probleem met afrikanen bij bieten
Deze combinatie is rond!
Nog eens een andere combinatie van iets wat we graag telen:
Bonen, die hebben we altijd als groep op 1 vak gehad. Sperziebonen, stokbonen en peulen allemaal bij elkaar. In de combinatieteelt zou het goed kunnen met aardappel, aardbei, erwten,tomaat,aubergine, bonenkruid, komkommer, selderij en suikermais.
- aardappel, oké dat had ik al gevonden, maar combineert die aardappel dan ook met de rest? Wel met de mais, dus die kan. De rest lees ik weer niet bij de aardappel, dus jemig hoe doe je dat dan weer? Rijtje aardappel, stukje bonen, stukje calendula met kruiden, dan weer kool met bonen en mais?
- Dan ergens een tomatenplant tussen en een hekje met doperwt? Maar bij de tomaat lees ik weer dat die niet met kool kan, niet met aardappel en niet met komkommer.Die doperwt geeft weer stikstof af waar dan weer sla van houdt, maar ook spinazie. Sla combineert weer goed met bieslook
- Van aubergine weet ik het nog niet, die kan in ieder geval weer buiten en niet meer in de kas. Buiten was de oogst beter dan in de kas.
- Mais die kan, maar dat zou ook weer goede buren zijn met pompoen en tomaat, pompoen houdt op zijn beurt van buren zoals sla en kool. Tomaat is goede buur met peterselie, basilicum, bieslook, knoflook[ wel ja, nog meer!] en afrikaantjes………
Dit is echt niet een middagje werk, het is bijna wiskunde om alles te plannen. Niet mijn sterkste kant, dus voorlopig schets ik verder, moet ik minnen en plussen.Helaas moet ik zeggen dat de tuinplanning van volgend seizoen niet een appeltje-eitje kwestie is .Ik moet ook nog eens opschieten omdat we 30 januari de sleutel krijgen van ons nieuwe huis en dan moet die tuinplanning staan als een huis !
Hieronder:
Vandaag zagen we in de kas aan de stekken die ik op 6 oktober daar had geplant, de eerste bloem.Yes! De aardbeien komen er aan!Het wordt al bijna weer voorjaar, weg met de sneeuw en kou. We kunnen niet wachten !
Je hebt gelijk Emmie, ik ben echt zoekende hoe dit in de praktijk dan moet. Als je het leest lijkt het eenvoudig, maar ik vind het echt ingewikkeld
Als je het leest is het ook al ingewikkeld ha,ha.
En als je nu de helft ‘gewoon’ invult en alleen over de andere helft je hoofd breekt deze winter?
In ieder geval, succes!
Lijkt mij een goed plan, haha.Alles wat ik plan van tevoren komt meestal in de praktijk nooit zo uit !Maar om een soort van houvast te hebben, is wel handig