Op tv zagen wij ooit een documentaire over de bedevaart van Roma naar Saintes-Maries-de-la-Mer. Regelmatig gingen wij in die tijd naar theaters waar zigeuners optraden. Hun muziek vonden we heerlijk om te beluisteren. Na het zien van die documentaire besloten wij in mei 2008 op vakantie te gaan naar de Camargue, in de tijd dat de Roma zich daar verzamelen voor hun bedevaart. We wilden ons zoals ze dat weleens noemen,”onderdompelen” in een andere cultuur en verheugden ons al op de muziek die vast overal op straat te horen zou zijn.

Hoe anders dat werd lees je verderop, eerst even uitleg over de mythe.

De mythe

Zwarte Sara of Sint Sara is de mythische patroonheilige van de Roma. Het centrum van haar verering is Saintes-Maries-de-la-Mer, een pelgrimsoord voor Roma in de Camargue in Zuid-Frankrijk.

Volgens verschillende legenden werden tijdens een van de vroege christenvervolgingen (vaak geplaatst in het jaar 42) Lazarus, met zijn zusters Maria Magdalena, Marta, Maria Salomé (de moeder van Jakobus en Johannes), Maria van Klopas en Maximinus in een schip de Middellandse Zee op gestuurd. Ze arriveerden veilig aan de zuidelijke kust van Gallië op de plaats die later Saintes-Maries-de-la-Mer (Heilige Maria’s van de Zee) werd genoemd. Volgens sommige overleveringen had Maria van Klopas een zwarte dienares uit Opper-Egypte die Sara heette.

De plaatsing van het arriveren van de drie Maria’s in Frankrijk stamt uit de hoge middeleeuwen en wordt bijvoorbeeld beschreven in de 13e-eeuwse Legenda aurea. Sint Sara wordt voor het eerst opgevoerd in het boek La Légende des Saintes-Maries (De Legende van de Heilige Maria’s) uit 1521, waarin ze wordt beschreven als een barmhartige vrouw die mensen hielp door het vragen van aalmoezen, hetgeen leidde tot de populaire gedachte dat ze Roma was.

Een andere overlevering beschrijft Sara als stamhoofd van een Roma-gemeenschap die aan de monding van de Rhône leefde. Eens per jaar haalde de gemeenschap tijdens een religieuze ceremonie het beeld van Ishtari (Astarte) uit de tempel waarna het in processie naar de zee werd gedragen en gebaad werd. Op een dag had Sara een visioen, waarin ze de boodschap kreeg dat de heiligen die aanwezig waren bij Jezus’ dood zouden komen en dat zij hen moest helpen. Sara zag hen daarop aankomen in een boot over een onstuimige zee, waardoor de boot niet kon aanmeren. Maria Salomé wierp haar omslagdoek op de golven en Sara kwam erover naar hen toe. Ze hielp de opvarenden vervolgens door middel van gebed aan land te komen.[ bron Wikipedia]

Roma

Jaarlijks verzamelen veel met name Romapelgrims zich op 24 mei in Saintes-Maries-de-la-Mer. Op deze dag wordt het beeld van de Zwarte Sara uit de crypte van de Notre-Dame-de-la-Mer gehaald en naar de zee gedragen. De foto hieronder is vanaf internet

De verering van Sint Sara wordt overigens door de Rooms Katholieke kerk niet officieel erkend .

Ons verblijf

Wij boekten een bungalow op een vakantiepark in Saintes-Maries-de-la-Mer. Een paar dagen voordat de processie zou zijn, die op 24 mei zou plaats vinden. Mooi huisje maar wat ons meteen opviel waren de enorme rijen met witte busjes die op een kampeerveld stonden tegenover ons. We zagen al snel dat het allemaal busjes waren van Roma. We konden zien dat in die bussen complete keukens zaten, wasmachines enz.Het was interessant dat van zo dichtbij te aanschouwen. Nadat we ons bagage hadden uitgepakt, trokken we richting het centrum van het dorp. Ook daar langs alle straten, op alle stoepen echt dubbele rijen met van diezelfde witte bussen, campers, caravans. Overal mensen op straat aan het koken, praten, muziek aan het maken. Heel bijzonder om te zien hoe een bedevaart een klein dorp zo overspoeld werd …….

Gesloten winkels

We wilden wat boodschappen doen en zochten een supermarkt, echter alle winkels waren dicht, zelfs dichtgetimmerde ramen en deuren. Uiteindelijk zagen we een kleine supermarkt die open was. Bewaking stond voor de deur en ook in de winkel. In ons beste Frans, doorspekt met Engelse woorden, vroegen we waarom die bewaking en die gesloten winkels. We begrepen uit de woorden van cassiere dat dit was ivm diefstal door de Roma. De meeste winkeliers zijn bang en sluiten daarom de winkel ten tijde van de bedevaart.

Met wat te eten voor die avond slenterden we door het stadje. Hier en daar wilden we wat foto’s maken, maar daar was men niet van gediend en dat werd duidelijk gemaakt. Deze foto hieronder maakten we op een terrasje waar zigeuners aan het spelen en zingen waren.

Terug op het vakantiepark, zaten we met een drankje op het terrasje wat bij het huisje hoorde. Inmiddels waren alle zigeuners die bij de witte busjes hoorden ook terug gekomen, het was etenstijd. Af en aan liepen ze langs ons huisje.Terwijl wij eerst nog iedereen begroetten, zoals we dat altijd op campings gewend waren te doen, bemerkten wij al snel daar beter mee te stoppen. Alhoewel we niet konden verstaan wat er gezegd werd, bleek uit de blikken en de intonatie van de stemmen dat wij daar niet welkom waren. We zagen eigenlijk ook geen andere toeristen, uitgezonderd twee Duitse mannen schuin tegenover ons.

Autorace

Toen het donker werd voelden we ons eigenlijk steeds onveiliger, binnen in het huisje deden we de deur op slot en barricadeerden de deur. Helden hè! Met de lichten uit keken we wat er allemaal gebeurde. Er begonnen races met auto’s die rakelings langs ons huisje gingen. Maseraties, Porches en andere snelle auto’s scheurden over het terrein en echt heel hard. Toen we eenmaal in bed lagen, werd aan de deur gerammeld en hoorden we stemmen. Na een onrustige nacht en weinig slapen zaten we buiten te ontbijten en kregen we weer allerlei verwensingen naar ons hoofd. Van de Duitsers waren de autoramen ingeslagen, gelukkig bij ons niet…..

We keken elkaar eens aan en konden maar 1 ding bedenken en dat was vertrekken. Ik heb mij nog nooit zo onveilig gevoeld als daar die ene dag en nacht in Saintes-Maries-de-la-Mer. De processie en de tewaterlating zagen we dus niet en de zigeuneroptredens tijdens de bedevaart waarop we ons zo hadden verheugd ook niet. We hadden er zo de balen van dat we door reden naar Spanje, naar een camping waar we regelmatig geweest waren met de caravan en maakten hier onze vakantie af in een luxe chalet.

De foto is de enige die we hebben[ na een gecrashte harde schijf] en hangt ingelijst thuis aan de muur. Een mooi tafereel met een nare nasmaak van alweer bijna 13 jaar geleden, toen we nog op vakantie mochten☻……..