Dat er zoveel paardenbloemen zijn, heeft te maken met de manier waarop een paardenbloem zich kan vermenigvuldigen. Een paardenbloem is een composiet, dwz een samengestelde bloem, Vele bloemen vormen samen een bloemhoofd, aan elke bloem van de paardenbloem groeien tweehonderd lintbloempjes en elk ervan vormt een zaadje. Elke plant krijgt wel vijftien bloemen dat is per jaar drieduizend zaden! Bloeiend van het voorjaar tot de herfst zijn het planten die je letterlijk overal tegenkomt. Over de hele wereld kent men wel tweeduizend soorten, Alleen in Nederland zijn al tweehonderd soorten bekend.
Toepassingen
De paardenbloem kent veel toepassingen. Al lang geleden was zij bekend om haar geneeskracht, met name de gunstige werking die zij heeft op de vochthuishouding van het lichaam.Bloedzuiverend, vochtafdrijvend en een opwekkende werking voor de lever en de nieren. Ook tegenwoordig maakt men uit paardenbloemen nog geneesmiddelen tegen nierkwalen.
Een andere toepassing doet de naam `molsla`vermoeden. Vroeger legde de tuinman een schep zand op de paardenbloem, waarna later de op deze wijze gebleekte bladeren als sla werden gegeten. Er werd ook in molshopen naar deze ‘gebleekte’ paardenbloembladeren gezocht, vandaar de naam molsla. De bloem is voor de zaadzetting eetbaar, daarna niet meer.In Duitsland, Italië en Frankrijk worden ze speciaal voor het consumeren gekweekt en staat het op het menu tot in befaamde sterrenrestaurants. Door veredeling is een verbeterde, bladrijke molsla verkregen. Molsla wordt op diverse markten in Europa als malse voorjaarsgroente aangeboden. In Nederland en België is het niet ruim verkrijgbaar.
Benaming
De paardenbloem is in het noorden bekend als hondstong (Drenthe) en als hondenbloem (Groningen) en hynsteblom in Friesland. De paardenbloem ook wel pisbloem of pissebloem wordt hij In het zuiden (Limburg) en in Vlaanderen (België) genoemd. In West-Vlaanderen spreekt men vaak van beddepissers of iets vulgairder beddezeekers. In verschillende delen van (Zeeland) kan de naam variëren van melkwiet, pissebed, pissebaede tot pisseblomme. De naam pisbloem of pissebed slaat op het kennelijk urine-afdrijvend effect van de plant wanneer de bladeren gegeten worden. In delen van Gelderland wordt de wortelrozet kettingspol of hondepol genoemd. Andere regionale namen voor de paardenbloem zijn konijnenbladeren (bijvoorbeeld op Texel) of brievenbesteller (in West-Friesland). De laatste naam slaat op het vruchtpluis dat wanneer ertegen aangeblazen wordt, wegdrijft om als het ware de zaden die er aan hangen als brieven te bestellen.
Tot het begin van de twintigste eeuw was er geen officiële Nederlandse naam voor de paardenbloem. Dat was lastig bij onderwijs en educatie omdat de plant in verschillende streken een andere naam had. Een commissie van de KNNV onder leiding van Hendrik Heukels stelde in 1906 het boekje Nederlandse plantenamen samen, waarin een lijst van plantennamen is opgenomen om meer eenheid te brengen in het gebruik van Nederlandse namen voor planten. Men maakte daarbij een keuze uit de veelheid aan regionale namen voor planten. Sindsdien heet de plant in het Nederlands officieel paardenbloem. De betekenis is vermoedelijk nutteloze of waardeloze bloem.
Bodem
De paardenbloem wortelt diep met zijn penwortel en haalt de kalk uit de diepere laag van de bodem en maakt dit beschikbaar voor de bovenste laag van de bodem. De lange penwortel zorgt er ook voor dat mineralen uit de diepere lagen van de bodem beschikbaar komen voor het gewas. Tijdens de bloei van maart tot mei en van september tot november maken de honingbij en andere insecten gebruik van de paardenbloem als voedselbron. Als de wortel afsterft maakt de pendelaar, een regenworm, gebruik van deze gangen. Ook de wortels van het gras maken dankbaar gebruik van deze gangen. Een bijkomstig voordeel is dat de gangen van de paardenbloemwortel zorgen voor goede beluchting en afwatering van de bodem.
Bloei
Al vroeg in het voorjaar , als nog weinig bloemen bloeien, weten de vlinders, hommels en distelvink haar te vinden. Vooral in de maand april kleuren de gele bloemen dijken, weilanden, parken en grasvelden. Het gekke is dat de paardenbloem niemand nodig heeft voor de bestuiving. Zonder bestuiving vormt zij ook krachtige zaden, aan het parachuutje kunnen de zaadjes zo mogelijk grote afstanden overbruggen. Ze zijn dan ook niet weg te krijgen.
Weleens een gazon geprobeerd vrij van paardenbloemen te krijgen? Bij het maaien drukt ze zich na het aangroeien platter tegen de grond. Bij het uitsteken van de plant met wortel en al, ziet ze kans om weer aan te groeien. Zelfs vanuit het kleinste stukje wortel wat is blijven zitten. Zo zal de paardenbloem blijven overleven. Ze blijven tot en met mei volop door bloeien. Daarna neemt het af maar zie je toch steeds nog wel bloeiende bloemen.. Als de bloem uitgebloeid is, vormen zich pluizenbollen.Die pluizen verspreiden zich met de wind en vormen weer nieuwe planten. Daarom zijn er zoveel paardenbloemen. Onze kleindochters noemen ze blaasbloemen en vinden het helemaal leuk ze weg te blazen.
Pas las ik ergens dat je een paardenbloem kunt bestrijden door wat zout op de rozet van de plant te gooien. Ons gras in de tuin staat vol paardenbloemen. Het is onbegonnen werk om daar zout op te leggen.
gebruikte bronnen: de Combinatie 2017 en Wikipedia
Wat leerde ik hier ontzettend veel bij. Mijn kleinzoon heeft een fascinatie voor paardenbloemen, op onze volgende wandel kan deze oma veel info vertellen, met dank!
Dank je wel voor het compliment. Ik heb ook nieuwsgierige kleindochters die het naadje van de kous willen weten. Altijd handig om een antwoord te kunnen geven, hahah!
ik in ze mooi om te zien…in andermans tuin 🙂
Prachtige bloemen, maar liever niet in eigen tuin hehe! Als je soms díjken en wéides vol ermee ziet, weet je wel hoe hard die plantjes kunnen gaan! Prachtig zicht.. dat wél! 🙂
Toen wij nog een tuin hadden had ik altijd de pest aan de paardenbloemen. Op de foto zijn ze eigenlijk best wel mooi te noemen.
Reply to Gerda, ik zie ze ook liever niet, misschien dat je ze in een tuin bij een huis wel weg kunt krijgen,maar op zo’n volkstuincomplex niet. Er zijn veel tuinen waar het onkruid welig tiert en dat verspreid zich dan toch steeds.
Interessante post en ik zie ze graag bloeien maar natuurlijk niet in mijn groententuin
Leuk om te weten ☘️… madeliefjes zie ik liever, van kindaf al groetjes!
In Rusland maken ze rubber auto, fiets, enz banden van de olie die in paardenbloemen zit !
Interessant logje!
Lie(f)s.
Veel informatie die ik niet wist. Leuk om te lezen, bedankt.
Mijn vader was er ook niet dol op maar ik vind een vol veld nog steeds mooi!
Mooie macro die tweede foto, Margriet.
Ons grasveldje naast de oprit staat helemaal vol met paardenbloemen. Ik kijk er elk jaar naar uit. Laat de zomer maar komen.
Vind ze altijd mooi met hun gele kleur. Zeker als een weide geel kleurt door deze paardenbloemen. Wat een knappe weetjes!
Een ware ode aan de paardenbloem (of pisbloem zoals wij ze hier noemen). Ze kleuren de bermen momenteel in een zee van geel en laten nu ook volop hun frivole zaadjes het vrije luchtruim kiezen.
Zeker in het vroege voorjaar zijn bloeiende paardenbloemen heel belangrijk voor vlinders, bijen en andere insecten als bron van nectar en stuifmeel maar ik zie ze liever niet in onze sier-of groentetuin. In ons bos mogen ze zich weelderig uitbreiden. Fijne week.
Reply to Lievensgarden, wij hebben ze liever ook niet in de tuin en halen ze daar weg. In het gras staan ze wel, maar die krijg je nooit weg volgens mij.
Wat n hoeveelheid informatie over zo’n simpel geel bloempje, echt interessant. Ik heb je blog over de madeliefjes nog s erbij gehaald omdat onze tuin er nu vol mee staat.Ook leuke info! Er gaan er enkele vanavond in de salade want dat kan las ik…
Reply to Thera, ik heb ze nog nooit gegeten dus ik ben benieuwd.Laat weten of het lekker was want ons gras staat daar ook vol mee
een vaak miskende plant die nu in grote veelheden bloeit
interessante weetjes en bijzonder knap in beeld gebracht
een prettige dag gewenst
Dank je wel, Willy. Ook een fijne dag!