Nummer 100, geen prijs in de tombola, maar de plek waar uiteindelijk alles terecht komt van wat wij naar binnen krijgen: het toilet, de wc, het gerief, de poepdoos, de plee, de pot, het kleinste kamertje.In ons lokale krantje stond een stukje over de oudheidkamer in ons dorp wat me op het idee bracht voor dit blog…………

Waarom heet het toilet ook wel nummer 100?

Op internet vind ik meerdere verklaringen:

• De herkomst is terug te vinden in het Groot Woordenboek der Nederlandsche Taal. In hotels werd de deur van de wc vaak met het nummer honderd gemerkt. Honderd is in het Frans cent, wat in klank overeenkomst met het Franse sent. Dat is een vervoeging van het werkwoord sentir, dat ruiken betekent. Het is dus een nette omschrijving om de bezigheden op het toilet te omschrijven. In die tijd was het een groot taboe om daarover te praten.[ bron Eindhovensdagblad]
• Een andere verklaring is dat kamer 100 vroeger een toilet buiten was. De algemene maten van zo’n toilet waren 100×100 cm [ bron Rijnmond]
• De oorsprong van deze term voor het sanitaire meubel zou de Franse kreet “regardez l’eau = kijk uit voor het water” kunnen zijn, die werd geroepen door middeleeuwse personeelsleden als ze de kamerpotten vanuit de bovenramen op straat leeggooiden. L’eau klinkt als ‘loo’, en lijkt dus op 100.
• Diverse andere theorieën circuleren er, waarbij ook verwijzingen zitten naar genummerde deuren. In kastelen en landhuizen zaten (en zitten nog steeds) veel kamers. Om voor iedereen duidelijk te maken waar de badkamer te vinden was bedacht men dat het handig was voor heel Europa om die kamer nummer 100 te geven.
• De Fransen zeiden vroeger over/tegen het toilet:”La chambre qui sent’. Oftewel, het kamertje dat ruikt/stinkt. Dat woord ‘sent’ werd verkeerd vertaald. Men dacht dat er ‘cent’ werd gezegd, dat betekent in het Frans honderd.

Uit mijn jeugd kan ik mij herinneren dat kennissen van mijn ouders, die op een boerderij woonden, het toilet buiten hadden. Nou ja toilet was wel een erg mooie benaming voor de houten plank met een gat erin en een deksel erop. Wc papier was er ook niet maar stukjes krantenpapier. Ik weet mij goed te herinneren dat ik het enorm vond stinken. In de deur van die hokjes buiten zat vaak een gat in de vorm van een hartje, zodat je kon zien dat de pot bezet was. Dat heette dan dat je “op je gemak zat”.

In ons eerste huis in Stavenisse hadden we geen toilet binnen. Ik praat nu over plm 44 jaar geleden. Jeemig dat klinkt erg oud zeg! Ik was 19 jaar destijds. Het toilet was buiten en alhoewel wel modern voor die tijd, betegeld en een mooie witte pot, moest je bij nacht en ontij toch naar buiten. Maar ach, we waren jong, hadden het niet koud en waren niet bang in het donker. Als het weer echt te bar was, zetten we een plasemmer naast bed☺Als het te lang vroor en het water in het toilet buiten bevroor, hadden we wel een probleem…….

Ik denk dat onze kinderen en kleinkinderen zich er geen voorstelling meer van kunnen maken. Zij hebben twee toiletten, beneden en boven….

Geschiedenis en gezegden

In de oudheid waren er latrines, dat waren open ruimtes met banken aan de zijkant, met daarin de benodigde gaten. Men kon zijn of haar behoefte doen terwijl het gesprek gewoon door kon gaan. Soms moest je entreegeld betalen.

De eerste resten van toiletten die werden gevonden dateren zelfs van 2600 v. Chr.

In de volksmond en in allerlei dialecten circuleren nog allerlei uitdrukkingen die verwijzen naar het toilet of aanverwante zaken, zoals ik al schreef over het op je gemak zitten.Dat gemak kwam voort uit de Middeleeuwen: Een bekend fenomeen is het gemak: een erker in de muur van een kasteel, met daarin een plank met een ronde opening boven de slotgracht, waar men zijn behoefte kon doen. Vele meters lager viel het product in de slotgracht.

Als je het leuk vindt iets te lezen over de geschiedenis dan kun je hier klikken.

Nog wat gezegden:

• Een vlag op een strontschuit zetten[ iets moois op iets lelijks]
• poep je niet dan rust je toch
• zijn kleren zijn een piskreuk
• Met stinken kun je alle kanten op. Als je hard gewerkt had en niet helemaal meer okselfris was, stonk je een uur in de wind. Als je zweette en niet fris rook, stonk je als een otter. Maar op school moest je wel je ‘stinkende best’ doen . Wie weet werd je dan later een rijke stinkerd.

Tegeltjeswijsheid

Of het iets typisch Hollands is, weet ik niet maar mijn schoonmoeder had bijvoorbeeld het toilet vol hangen met tegeltjes met allerlei spreuken erop. De spreuk hieronder zag ik op Pinterest en is wel grappig in deze dure tijd.

Watertekort

Nu het in deze tijd steeds meer gaat over energiecrisis, las ik dat er misschien ook wel een watertekort dreigt. Door de klimaatverandering[ droogte] zou er in bepaalde gebieden te weinig water zijn en verzilt de bodem ook nog eens.Daarnaast komen er steeds meer mensen en dus ook huizen en die moeten allemaal aangesloten worden op het drinkwaternet. Het water gaat mogelijk in de toekomst ook een stuk duurder worden en wie weet een komt er ooit alleen nog een klein straaltje uit de kraan!

Die ouderwetse plees waren zo gek nog niet, geen water nodig om door te trekken! Het viel vanzelf in het water, slootje oid waarboven het hokje gebouwd was of in de emmer die eronder stond. Beetje regenwater of water uit de waterput was nodig om te spoelen.

Besparen

Heel veel jaar geleden ontmoetten we op een verjaardag eens mensen, die vertelden dat voordat ze de deur uit gingen ze om de beurten naar het toilet gingen. Man, vrouw en twee kinderen. Doortrekken deed de laatste pas. Ze noemden dat “plas op plas”. Hylarisch vond ik het. Het bleef bij ons jarenlang een grapje, maar nu wordt het steeds meer een ding om over na te denken om water te besparen, heel Nederland plas op plas laten doen, zal heel wat schoon drinkwater besparen.

Een van de bloggers die ik volg, schreef vorige week een stukje over knudderen. Zo noemde zij het althans, het water opvangen bij het douchen.Om water te besparen uiteraard. Voordat het water warm is, spoelt er menig liter door het putje en dat kun je ook opvangen in een emmer ofzo. Daar mag iedereen het zijne over denken en ermee doen wat hij wel of niet wil. Wij hebben nog geen emmer in de douche staan,maar ik sluit niet uit dat de tijd eraan komt dat ik ga knudderen om nummer 100 te spoelen nadat er plas op plas is gedaan.……..Haha.

Misschien komt er nog eens een tijd dat we ,net als in de oudheid, met z’n allen op een rijtje op een door de gemeente aangelegde toiletvoorziening gaan en een gezellig praatje met elkaar maken tijdens ………….

En anders zijn er altijd overal dixies te vinden, moeten ze wel rechtop blijven staan:

En als dat besparen allemaal niets wordt, kunnen we het altijd nog in onze moestuin gaan gebruiken…Dan hebben we weer een ander probleem opgelost, dat van de kunstmest……..

Ik vind het een vies idee, mensenpoep over je groente. Toch is het niks nieuws. In de middeleeuwen werd mensenpoep uit beerputten gebruikt door boeren om hun land mee te bemesten. Pas toen in 1859 de riolering werd aangelegd en in 1864 stikstofkunstmest werd ontwikkeld, stopten we aan het eind van de 19e eeuw met het gebruiken van onze eigen poep en plas. Overigens moet het wel twee jaar composteren voordat je het kunt gebruiken want anders hebben we straks weer cholera epidemieën………..

Er zijn al composttoiletten te koop, dus wie weet wordt dat ook onze toekomst.Misschien komt er een tijd dat wasstraten regenwater gaan gebruiken om onze auto’s te wassen, gebruiken we weer regenwater om de zwembadjes van de kinderen te vullen en wie weet wat nog meer.

Alhoewel ik helemaal niet zo bewust leef, ga ik er wel steeds meer over na denken. Ik maak mij bezorgd over de toekomst van onze kleinkinderen en dat maakt dat we toch steeds meer opletten, dingen laten of anders doen. Ik wil al helemaal niet belerend zijn maar misschien zet dit blog iemand aan het denken, want iedere verandering begint bij jezelf, hoe klein ook. Laten we eens beginnen met allemaal de kraan uit te zetten tijdens het tandenpoetsen…….

Heb jij een bespaartip, een heel ander idee of andere mening? Laat dan eens een reactie achter!