Het alsmaar thuis zitten heeft zo ook zijn voordelen. Zo ruim ik lades en kastjes waar ik bij kan, op.Soms ben ik wel een verzamelaar, zeker bv op het gebied van tuinieren. Kom ik iets leuks tegen in een krant of tijdschrift dan scheur ik het uit en bewaar het. Eigenlijk komt het er nooit van om het eens te ordenen of er iets mee te doen. Tot nu dus. Zo kwam ik een stapel recepten tegen en daar tussen iets over wecken. Dat leek me wel een aardig onderwerp voor een blogje, nu het tuinseizoen voor de deur staat en we binnenkort het eerste weer kunnen plukken. Nou oké, dat duurt nog even, maar toch…de aardbeien- en frambozentijd komt eraan hoor.

Wecken

Wecken, dat klinkt als iets van vroeger. Mijn beide oma’s weckten vroeger. In de kelder van de huizen van opa’s en oma’s stonden de planken vol met potten geweckte groenten, fruit en zelfs vlees. Een ander woord voor wecken is inmaken.Wij zijn nu gewend om het hele jaar vrijwel alles aan groente en fruit te kunnen kopen. Destijds moest de huisvrouw al in de zomermaanden gaan nadenken wat ze zou gaan eten in de wintermaanden. Er werden extra erwten gedopt, kilo’s snijbonen door het molentje gedraaid. Worteltjes werden geschrapt en boontjes schoongemaakt. Appels en peren werden dun geschild en bessen van hun steeltjes ontdaan. Allemaal om ook in de wintermaanden groente en fruit op de tafel te kunnen zetten.

Tijden veranderen

Behalve dat wecken door mijn oma, slachtte mijn opa van vaderskant ook veel, hij had varkens, kippen en konijnen. Mijn oma maakte van het varken oa kopkaas, bloedworst, kaantjes en vast nog veel meer wat ik niet meer weet. Ook het vlees werd ingemaakt.In deze tijd kun je je niet meer voorstellen dat dat voor hen heel gewoon was.Herinneringen bij dat slachten, die ik heb als kind, waren dat er kippen waren die zonder kop verder liepen en konijnen die onderste boven hingen om leeg te bloeden. Gek vond ik dat helemaal niet, ik nam het gewoon voor lief aan.Ik weet wel dat ik die konijnen zielig vond want die mochten we altijd voeren en aaien als we bij opa en oma op visite gingen. Evengoed aten we ze, het was gewoon toendertijd.Tijden veranderen en ik denk dat menig huisvrouw blij was toen de conserven op de markt kwamen, geen gedoe meer met dat wecken.

Het wecken van toen

Wecken was een nauwkeurig werkje en er moest schoon gewerkt worden. Als je dat niet deed dan konden er bacteriën bijkomen en had je plotseling beschimmelde weckpotten op de plank staan. Dus de handen moesten met desinfecterende zeep worden schoongemaakt. De potten, deksels en ringen moesten ondergedompeld worden in gloeiend heet water met soda. Daarna werden ze met een brandschone theedoek afgedroogd. Verder had men een grote pan of weckketel nodig en klemmen om de deksel op de pot mee vast te klemmen. Een weckthermometer om te zien of het water wel 80 graden. En als laatste een glastang om de gloeiend hete potten uit de weckpan te hijssen.

Hoe werkt het?

Heel simpel eigenlijk. De etenswaren die in de glazen potten zitten, worden gedurende een bepaalde tijd verhit. Hierdoor worden de micro-organismen gedood. Tijdens het afkoelen wordt de aanwezig lucht naar boven geperst, zodat de pot zichzelf luchtdicht afsluit. Zo kunnen er geen nieuwe bacteriën bij de etenswaren komen en blijft het lekker lang houdbaar. Door het langdurige verhitten gaan er wel een aantal voedingsstoffen verloren. bron govers

Hip

Tegenwoordig is het steeds meer in om zo gezond mogelijk te eten en zie je ook vaak recepten om je eigen jams, compotes ,chutneys, groenten in het zuur etc te maken.Onze achterbuurman op de tuin maakt nog steeds boontjes in, die zijn het allerlekkerste volgens hem.Ondanks het gedoe van het wecken, is het ook in deze tijd hip. Steeds meer mensen willen weten wat in hun eten zit of hoe het tot stand komt.Hoe kun je het beter weten dan het zelf te maken met biologische groenten en fruit al dan niet uit je eigen tuin.

Je kunt om te wecken heel makkelijk gebruikte conservenpotjes opnieuw gebruiken. Speciale weckpotten kun je nog altijd kopen.Ik heb nog wat ouderwetse weckpotten, maar kon er niet bij om ze te fotograferen nu met mijn gipsbeen.Dus een foto van wikipedia:

Zelf krijg ik vaak jampotjes van mensen die weten dat ik iedere zomer wel jams enzvoorts maak. Ik vul de schoongemaakte potjes tot net onder de rand met het kokendhete mengsel en zet ze dan 5 minuten ondersteboven om vacuüm te trekken.[ Ik lees dat het op zijn kop zetten niet hoeft en dat ze evengoed vacuüm trekken] .Als de potjes gevuld zijn, blijven ze jaren goed las ik.Dat in tegenstelling tot wat je invriest. Mijn weck voorraad haalt meestal net tot halverwege de winter☺

Recepten

Ieder jaar maak ik van het fruit uit de tuin jams, compotes, gelei, saus of sap. Ik probeerde een paar keer om augurken in te maken maar geen van de recepten vond ik lekker, dus die belandden uiteindelijk in de vuilnisbak. Tomatensalsa lukte wel goed, piccalily maakte ik ook eens en was ook lekker. Verder bleef het uitproberen beperkt vanwege tijdgebrek. In het artikeltje wat ik vond, staat een recept van geweckte peren op cranberrysiroop en paprikachutney. Het lijkt mij lekker, ik zal die recepten in een volgend blog beschrijven en later toevoegen op mijn website onder het kopje koken uit eigen tuin.

De lekkerste jam die ik maakte, vind ik rabarber-aardbeienjam. Als je die nooit proefde, maak hem echt eens zelf, zo lekker!

Ik gebruik geleisuiker van van Gilse om jam mee te maken.

Het wecken van nu ?

Terwijl ik wat googelde kwam ik tegen dat je fruit kunt wecken door de potten 30 minuten op 80 graden  in de afwasmachine te zetten. Zonder afwasblokje uiteraard☺ Nou gaat mijn vaatwasser maar tot 70 graden, dus in hoeverre dat kan??? Bekijk de video hierover van het programma Kassa[klik] hoe je dit kunt doen.Ik begin er maar niet aan. In ieder geval kun je je potjes schoonmaken in de vaatwasser in plaats van ze uit te koken met soda zoals ik het altijd doe.

Ik hou mij maar bij hoe ik weet dat ik het kan.

• Werk hygiënisch en zorg dat alle materialen waarmee je werkt brandschoon zijn

• Controleer je potten of ze inderdaad goed vacuüm getrokken zijn, is dat niet zo dan kun je ze in de koelkast goed houden voor een paar weken. Staat een deksel bol, ook dan is er geen vacuüm

• Is er na het wecken een sissend geluid te horen, dan wordt er lucht de pot in gezogen en is er geen vacuüm ontstaan

• Noteer op een etiket de bereidingsdatum en de inhoud

• Glas kan stuk gaan bij grote temperatuurverschillen, van warm naar koud en andersom. Het beste vul je de potten als ze nog warm van het steriliseren zijn

• Bij het wecken van groenten en vlees bestaat het gevaar van botulisme. Kook de inhoud minstens 10 minuten goed door. Lees meer over dat gevaar [ klik]

Dit blog bevat informatie die ik gelezen heb, ik ben geen professional, dus zoek zelf op betrouwbare sites hoe je verantwoord kan wecken.

Heb jij nog recepten die je lekker vond, dan zou ik er graag van horen!