Het doel van ons bezoek aan Doesburg pas geleden, was het Lalique museum. Ik had er nooit eerder van gehoord maar het was zeker de moeite waard om het te bezoeken.

Lalique Museum

Het Lalique Museum is gevestigd in het hart van het historische centrum van Doesburg, vlakbij Arnhem. Het museum, dat sinds 2011 bestaat, is gewijd aan de wereldberoemde Franse juwelen- en glaskunstenaar René Lalique (1860-1945). Naast de vaste collectie zijn in het Lalique Museum met regelmaat tentoonstellingen te zien, waarbij naast werk van Lalique tevens werk van tijdgenoten te bewonderen is. De tentoonstellingsradius beslaat de periode van circa 1850-1950. Toen wij er waren, was er een tentoonstelling van Mucha en tijdgenoten. Misschien blog ik daar apart nog een keer over.

Het museum is verdeeld over drie historische panden in dezelfde straat in de historische binnenstad van Doesburg. Het huidige “hoofdpand” is een oud graanpakhuis, zo vertelde de man die onze kaartjes controleerde. Via een steile smalle trap kon je naar de eerste en tweede etage.Als je niet goed ter been bent, kun je hier echt niet naar boven.

In het pand zijn allerlei authentieke details aanwezig. De houten vloeren en het dak zijn origineel.

In het tweede pand aan de overkant van de straat is een museum café gevestigd met een binnentuin.

Via de tuin konden we naar het derde pand, de Commanderij. Dit pand, de Commanderij, wordt nog gerenoveerd, de begane grond is pas deze zomer geopend voor publiek.

Geschiedenis van de Commanderij

Het pand is een riddergebouw uit 1286. Het pand hoorde eens toe aan de Ridderlijke Duitsche Orde.

De commanderij van Doesburg werd gesticht op 12 juni 1286 na een scheidsrechterlijke uitspraak in een geschil tussen de Orde en het klooster Bethlehem. Hierbij werd de kerk van Doesburg aan de Duitsche Orde toegewezen. Twee Ordepriesters namen hun intrek in een huis aan de Kerkstraat om van hieruit de zielzorg in de parochie te verzorgen. De priesters leidden een sober leven in hun commanderij. Deze was wel uitgerust met twaalf bedden om ridders en pelgrims onderdak te kunnen bieden.

Tot tweemaal toe werd de kerk door blikseminslag en brand zwaar beschadigd. De herstelwerkzaamheden drukten zwaar op de financiën van de commanderij. In 1590 ging de kerk over in protestantse handen en bijna zestig jaar later besloot de Orde de commanderij geheel van de hand te doen. Het huis met alles wat erbij hoorde werd in 1657 verkocht aan de stad Doesburg, die er een weeshuis in vestigde. Later kreeg het huis weer andere bestemmingen: van bioscoop tot café. Nu wordt het dus gerestaureerd tot museum.

Het zal bij de opening in de zomer van 2024 toegankelijk zijn voor mensen die minder mobiel zijn en bv afhankelijk van rolstoel of scootmobiel.

Tentoonstelling

Rene Lalique studeert in Parijs aan de Ecole des Arts Decoratifs en leert tegelijk het vak van edelsmid. Na zijn studie vertrekt hij naar Londen en studeert aan de Chrystel Palace School of Arts, Science and Literature.In 1886 vestigt hij zich als zelfstandig juwelier in Parijs en zal hij zich ontwikkelen tot een van de meest vooraanstaande juwelenontwerpers van de Franse Art Nouveau.Hij wordt bekend om zijn parfum- en glasontwerpen.

De tentoonstelling in het museum laat dit mooi zien. Het fotograferen van glas in glazen vitrines ging mij niet heel goed af, want vaak zag ik mijn eigen spiegelbeeld ook op de foto.

Vitrine met gekleurd glas in de Commanderij

Parfumflesjes

Vaas met het decor van de artisjok

Motief op de vazen: grasparkieten

grasparkieten in detail

Mures, het Franse woord voor bramen. Volgens legenden zouden bramen na 15 september niet meer gegeten mogen worden omdat de duivel ermee geknoeid zou hebben, wat tot vergiftiging zou leiden. Mogelijk ligt de oorsprong van deze legende in het feit dat sommige bramensoorten in september aangetast kunnen raken door een infectie en een vieze smaak kunnen krijgen.

Tafeldecoratie van tulpen, gemaakt voor het huwelijk van Juliana en Bernard. Het werd geschonken door Nederlandse diplomaten als huwelijkscadeau. Leuk weetje: Prinses Christina had dit aangeboden om te laten veilen door Sotheby’s. Later werd het toch terug getrokken en niet geveild.

Natuur

Als kleine jongen wordt René Lalique iedere zondag door zijn grootvader mee genomen voor een wandeling in de natuur. Hij ontwikkelt hierdoor een grote liefde voor de natuur en dat blijft altijd een inspiratiebron voor zijn ontwerpen later.Zijn grootvader wijst hem op insecten, kikkers, slangen etc. Hij plukt bloemen om die vervolgens thuis na te tekenen.

In de juwelen die hij later maakt, komen de jeugdervaringen met zijn grootvader terug:

Broche van omstreeks 1900: de gevleugelde nimf

Viooltje

Het was een mooie tentoonstelling en voortaan ga ik op rommelmarkten en in kringloopwinkels opletten of ik zoiets zie. Voor een gewoon mens zoals ik is het niet te betalen. Ik zie op internet vaasjes te koop voor prijzen als 1500, 3000 euro.

Lalique in Frankrijk

In 1921 vestigde René Lalique een werkplaats Wingen-sur-Moder, een plaatsje in het departement Bas-Rhin, dat tegenwoordig deel uitmaakt van het Regionaal Natuurpark Van Noord Vogezen.

Deze locatie, sindsdien omgedoopt tot”Lalique Museum”, is een kennismaking met het werk van René Lalique, zijn opvolgers, en iedereen die bijgedragen heeft aan het in stand houden van de kennis van deze meester glasbewerker, met de tentoonstelling van bijna 650 kunstwerken.

Art nouveau sieraden, door René Lalique ontworpen aan het begin van zijn carrière, Art déco stukken waarin glazuur, hoorn, ivoor en halfedelstenen zijn verwerkt, parfumflesjes ontworpen voor de beroemdste merken (zo werd hier het flesje “l’Air du Temps” gemaakt voor Nina Ricci), hedendaags kristal…stuk voor stuk unieke exemplaren die ook terug te vinden zijn in tafelaankleding, architectuur en interieurinrichting. Het museum Lalique is de parel van het Franse kristalwerk, en biedt het hele jaar door activiteiten, waaronder workshops speciaal voor kinderen die zelf iets mogen ontwerpen.

Kunstenaar in dop?

Ik heb na dit museumbezoek alle hoop gevestigd op mijn oudste kleindochter. Zij is van alle vier kleinkinderen als het ware groot geworden in onze voormalige volkstuin. Ik nam haar als baby al mee in de kinderwagen. Zij heeft het meest mee gekregen van mij wat betreft de bloemen en beestjes. Nog altijd is ze geïnteresseerd in de natuur en bovendien creatief!! Dus wie weet leidt die combinatie tot iets moois net als René Lalique geïnspireerd werd door de wandelingen met zijn grootvader……Ik wacht af, voorlopig tekent ze vooral hartjes, eenhoorns en regenbogen.