Beestjes in de tuin: slakken

Slakken zijn van die beestjes in de tuin waar ik niet altijd blij van wordt. Afgelopen seizoen hadden we er niet zoveel last van maar twee jaar terug werd werkelijk alles kaal gegeten.

Er zijn wereldwijd zo’n 60.000 tot 75.000 soorten beschreven en benoemd. Er zijn slakken met een huisje en naaktslakken

Huisjesslak

Deze slak wordt gekenmerkt door een enkele schelp die meestal windingen heeft.

Dit soort slak vind ik dan nog wel leuk, alhoewel ze ook alles kaal kunnen eten. De neven en nichtjes vind ik viezerds:

Naaktslak

Naaktslakken leven in een vochtige omgeving. Zij houden zich het grootste deel van hun tijd op in de grond of onder compost, waar zij de ondergrondse delen van de planten aantasten.

Vieze slijmerige schepsels vind ik naaktslakken. En bij nat vochtig weer zie ik ze overal kruipen of glibberen. In het begin verzamelde ik ze en gooide ze in de paardenwei aan de andere kant van de sloot. Maar toen het op een gegeven moment zoveel werden en alles wat ik had gezaaid of geplant opgegeten werd, nam ik drastische maatregelen. Ik knip ze doormidden☻ Ik hoop dat ze met die ene knip geen pijn lijden, maar gezien het feit dat 1 slak wel 500 eitjes kan leggen per keer…..En voordat je het weet heb je zoiets……

Ik las dat je zo ook kunt bestrijden met aaltjes, maar dan doen ze er 2 weken over om dood te gaan. Dan is mijn schaar toch een aardigere methode?


In maart/april (hangt af van de temperatuurontwikkeling in de winter) worden de eerste eitjes in hoopjes van 20 tot 30 vlak onder het grondoppervlak gelegd. De eitjes zijn wit doorschijnend. Drie weken later komen de eitjes uit. De ontwikkeling tot een volwassen slak duurt twee maanden. Paring geschiedt meestal in het voor- en najaar. Een naaktslak (zoals de grote aardslak) kan twee tot drie jaar oud worden en overwintert. Met onze huidige weersomstandigheden zijn er zelfs exemplaren die 20 cm lang kunnen worden! Bij strenge vorst kunnen veel naaktslakken sneuvelen. Slakken zijn hermaphrodiet. Elke slak kan een vrouwelijke of een mannelijke vorm aannemen tijdens de paring.
Slakken hebben een tong die uit rijen harde tandjes bestaat. Hiermee raspen zij het voedsel af.

[ bron]

grote wegslak
Liefjes bij elkaar in een uitgebloeide allium

Bestrijden

Bestrijden kun je ze met de aaltjes waar ik al over schreef, maar ook met slakkenkorrels. Die helpen dan weer niet tegen de soort die onder de grond leeft.Verder houden ze niet van koperdraad. Wat ik zelf wel doe is terra cotta potten onderste boven zetten, daar gaan ze dan onder zitten en kun je ze makkelijk verwijderen.

Laten vangen

Wat ook een idee is om de kleinkinderen uit te nodigen en er een wedstrijdje van te maken. Wedstrijd slakken zoeken……moeten ze er niet bang voor zijn of het vies vinden. Mijn twee kleindochters zijn dat niet, de oudste vond het nooit eng of vies. Die liep soms met handen vol rond. Op de peuteropvang gaf ze de andere peuters al “les”in slakken.

De jongste kleindochter vond het altijd wel wat spannend, maar nu ze ouder is, is ze nergens meer bang voor en pakt ze ze ook. Misschien dat de kleinzoon dat ook nog eens durft, nu vindt hij het helemaal niets. Op een afstandje een slak bekijken gaat nog net…….

De oudste kleindochter was al jong bezig met slakken zoeken, ze maakte er zelfs bakjes voor om ze in mee te nemen. Ook werden ze wel mooi geverfd. Altijd kregen ze lekker gras om te eten☺Soms vergaten we ze thuis en kreeg ik later een foto via Whattsapp van schoondochter dat er weer wat in de keuken bij het koffie apparaat liep…

Maar daar lachen we dan maar om!

Slakken vraatzucht

Wat doe je als slakken je tuin kaal eten? Alhoewel we nu alweer een paar jaar een volkstuin hebben, ken ik de gouden oplossing tegen slakken vraatzucht nog steeds niet. Ik schreef er al eerder in 2018 eens over en ik zie dat die pagina momenteel druk bezocht wordt. Blijkbaar zijn er meer die overlast hebben van slakken.Vandaag dan maar eens een update.

Gisteren waren we de hele dag op onze volkstuin. Onze Turkse buurman is druk bezig zijn tuin om te spitten. Die stond vol onkruid, heermoes en gras. Afgelopen week had hij vast plantjes gezet op een stukje van de tuin. Gisterenmorgen ontdekte hij dat alles weg was, ook de bonenplantjes die hij had uitgeplant, waren in 1 nacht weg gegeten. Hij vroeg zich hardop tegen mijn man af hoe dat kan?

Schuilplaatsen

In de tuin van de buurman zijn genoeg plaatsen voor slakken om zich te verschuilen, veel onkruid, de omgespitte kluiten aarde, gestapelde tegels, potjes en andere rommel. Ook bij ons in onze” keurige” tuin genoeg plek onder de dichte begroeiing, onder de keien die her en der voor de leuk in de tuin liggen, onder de boomstronken……Til iets op en je ziet er van die dikke vieze naaktslakken onder zitten.

De andere tuinbuurman kwam met een tray tomatenplantjes aangelopen en vertelde dat zijn uitgeplantte tomaten ook opgegeten waren. Bij ons ook, er staan nog wat stompjes. Dat heb ik voorgaande jaren nog niet eerder mee gemaakt met tomaten. De Zomerviolier, Zinnia’s en Bolderikplantjes die ik met veel moeite geplant had, weg…Het is natuurlijk ook dit jaar weer mijn eigen schuld. Ik heb ze te vroeg uitgeplant, ik had moeten wachten tot het grotere planten geworden waren. Maar omdat ik plaats gebrek had en ik mijn drang bij een paar zonnestralen te moeten planten, niet kon beheersen, ging ik aan de slag. Zonde van de tijd en moeite dus.

Zelfs de in pot gezaaide zinnia’s zijn opgegeten.

De sla en andijvie hebben ze nog niet gevonden, die hebben we dit jaar in bakken staan. Ik vond dat altijd zo goor, die naaktslakken erin,zo vies dat ik het niet meer wilde eten. Nu staan de plantjes hoog en kan er geen slak bij.

Stro en oud hout

In de kas-zonder-dak had ik alle plantjes rondom bedekt met stro en er planken en boomschors gelegd om de pissebedden te vangen die ik dacht de paprikaplantjes opaten. Die lijken op 1 na niet verder opgegeten te zijn. De truc van het hout is dat ze daaronder kruipen en je ze dan makkelijk ergens anders kunt afkloppen. Lees meer over pissebedden , klik op de link.

Van de tomatenplantjes aan de andere kant van het pad is bijna niets over.Daar zijn slakken toch de schuldigen lijkt mij. Ik ving er een stuk of 10 met het hout waar ze onder waren gaan zitten.

Gek genoeg staan de twee tomatenplanten buiten de kas er [ zelfs ondanks de nachtvorst] prachtig bij. Die waren wel al een stuk groter toen ik ze had geplant.

Opruimen

In tuinadviezen lees je vaak dat je de tuin opgeruimd moet houden en zo mijn mogelijk schuilplaatsen moet creëren om slakken tegen te gaan. Ik geloof dat het onbegonnen werk is en dat die slakken zich niet laten tegenhouden. Ze vermeerderen zich door het leggen van 30 tot 400 eitjes. Dat doen zowel de huisjes slakken als de naaktslakken. De lege huisjes van de huisjesslakken zien we her en der liggen in de tuin, maar die naaktslakken? Hebben die natuurlijke vijanden? Ik lees dat kippen, egels en padden ze zouden eten. Kippen en egels hebben wij niet. Padden zie ik regelmatig.Wat veel mensen niet weten is dat 90% van de naaktslakken overdag in of op de grond verblijft, dit is ook de reden dat je de slakken zelf vaak niet zien maar de door hen aangerichte schade wel.Bij nat weer zijn ze er meer dan bij droog en warm weer, dan houden ze zich verscholen, maar nu zie ik ze zelfs overdag her en der kruipen.

Dus wat te doen aan die slakken vraatzucht?

De plaag nu is vooral door die vieze bruin-oranje naaktslakken die een flinke omvang kunnen bereiken en dus ook flink wat kunnen eten.De slakken vraatzucht kun je die stoppen?

Een aantal maatregelen op een rijtje:

  • Allereerst ga dagelijks op slakkenjacht.In eerste instantie verzamelde ik slakken en gunde ze een nieuw leven in de paardenwei aan de andere kant van de sloot naast ons complex.Maar inmiddels hebben we er al zo vaak zoveel gevangen. Ik ben nu niet vriendelijk meer,ik durf het haast niet te schrijven maar ik knip ze nu doormidden.Ik hoop dat ze meteen dood zijn. Het beste is om op zoek te gaan als het gaat schemeren of als het donker is. Neem een zaklamp en verzamel de slakken die je ziet kruipen.[ en knip☻]
  • Omdat slakken niet van een scherpe ondergrond houden, kun je randjes om je planten heen draperen. Je kent vast wel dat soort oplossingen: fijngemaakte eierschalen, grind, gemalen schelpen, scherp zand, zaagsel en cacaodoppen.Er bestaan ook slakkenkragen in de handel.
  • Wat ik heb geprobeerd is slakkenvallen neer te zetten gevuld met bier.Ze komen op de geur van het bier af, kruipen erin en verdrinken dan. Een mooie dood lijkt mij maar daarin vond ik echter af en toe eens een slak maar geen grote getallen.
  • Een ander idee wat ik las en uitgeprobeerd heb is schaaltjes met paneermeel neer zetten naast je meest kwetsbare planten. Dat hielp wel, maar aan de muizenkeutels te zien, vonden die dat ook lekker.Hetzelfde kun je doen met broodkruim. Als je dat in de avondschemering neerlegt, kun je al snel de eerste slakken oprapen.
  • Leg een mulchlaag rond je meest gewilde planten, bv van grasmaaisel, stro of houtsnippers. Dat helpt ook en pas ik nu ook toe. Bijkomend voordeel is dat de grond onder de mulchlaag vochtig blijft, dus je vangt twee vliegen in een klap.
  • Koffiedroes rond de planten vinden slakken ook niet fijn.Op het bedrijf van onze zoon bewaren ze de droes vanuit de koffiemachines voor mij. Ik gooide het dit jaar al rond koolplantjes en de courgette. Bijkomend voordeel is dat je met de droes veel stikstof in de grond brengt. Het is goed voor tomaten en mais. Maar rond de sla, bonen, broccoli en erwten houdt het de slakken op afstand. In de drab zit een stof die zaailingen fijn vinden en ervan gaan groeien. Helaas heeft zelfs dat dit jaar niet gewerkt om mijn courgette te beschermen. De dubbele barrière met koffiedroes en eierschalen ten spijt, het plantje is tot de grond opgegeten. Ik kreeg als reactie dat ik de eierschalen fijner moet maken……..
  • Wat ik ook uitprobeerde is slakkenkorrels[ ecologische dan wel]. Ik denk dat die ook helpen om te slakken te bestrijden, maar als ze vochtig worden zag ik dat ze niet meer opgegeten werden.Je moet ze dus echt strooien als er geen regen verwacht wordt.Dit jaar is mei een natte maand en regent het dagelijks, dus buiten in de tuin zal het niet helpen.
  • Schuurpapier of een ring van koperdraad om de plant zou ook helpen. Of een dikke draad katoen die in zout water is gedompeld.Deze tips las ik op internet,maar heb ik niet uitgeprobeerd
  • Planten in een pot zijn te beschermen door de rand van de pot in te smeren met vaseline, die dan te glad wordt voor slakken om er overheen te klimmen.
  • Ik las op internet dat er Aaltjes te bestellen zijn die naaktslakken bestrijden.Ik heb er geen ervaring mee, iemand van jullie?
  • Zorg ervoor dat je zo min mogelijk schuilplaatsen hebt.Dat is een lastige .Onze tuin is erg vol, dus er zijn altijd vochtige donkere plekken te vinden voor de slakken om zich te verbergen. Ik hou er ook van omgekeerde terra cotta potten en amforen, stenen en boomstronken her en der tussen de planten te leggen.Maar als je die af en toe even op tilt, vang je in een klap vaak veel slakken………..
slakken in terra cotta pot vangen
  • Tot slot een tip aan mijzelf: heb eens geduld en wacht met uitplanten tot de zaailingen flinke planten zijn, dan zijn ze ook niet zo lekker meer voor slakken.Wordt er niet sacherijnig van als je weer iets ziet verdwijnen, dat is de natuur nu eenmaal . Mijn man zegt altijd: het is een hobby, we hoeven er niet van te leven, dan kopen we wel bonen, tomaten, paprika. Helemaal eens maar ik vind het juist leuk als het wel lukt om iets te eten wat je ooit als zaadje in de grond hebt gestopt! Dat is ook de fun van de tuin!

Ik denk dat de gouden tip is om te accepteren dat er [zeker met dit weer] nu eenmaal veel slakken rondkruipen in je tuin en zeker op een volkstuinencomplex zoals bij ons. Waar ik ze zie bestrijd ik ze met mijn schaar. Verder zaai ik maar weer opnieuw en hoop op droger weer als die planten uitgeplant kunnen worden☺

boontjes voorzaaien

Heb jij ook nog een tip, laat het mij weten en zo help je andere lezers ook weer!