Kleine vos

Vorige week kreeg ik de nieuwsbrief van de vlinderstichting. Ik vind het altijd interessant om die te lezen. Dit keer hadden ze een item over de vlinderstand dit voorjaar.

De ‘dagkoersen’ worden bepaald door weersomstandigheden en dergelijke: met goed zonnig en warm weer vliegen er veel vlinders. Maar hoe het gaat met de vlinders op de langere termijn wordt bepaald door in hoeverre ze zich succesvol kunnen voortplanten. Dat ligt dus aan de kwaliteit van hun leefgebieden. Ondanks deze slagen om de arm kunnen we wel zeggen dat er dit voorjaar meer vlinders vlogen. Dat werd vooral veroorzaakt door een klein aantal soorten dat het heel erg goed deed. De dagpauwoog is daar een van. Deze was zeer talrijk in april. Ook het bont zandoogje vloog goed en werd veel gezien. Het oranjetipje, een typische voorjaarsvlinder die maar een generatie heeft en alleen in april en mei te vinden is, vloog ook weer veel.

Er waren ook vlinders die duidelijk minder aanwezig waren dan de afgelopen tientallen jaren. Toevallig zijn daar ook drie kleine soorten bij: kleine vos, kleine parelmoervlinder en kleine vuurvlinder. De kleine vos was nog steeds minder dan het gemiddelde over de afgelopen dertig jaar, maar toch lijkt deze vlinder weer wat op te komen. De afgelopen vier jaar ging het erg slecht en hij lijkt aan een comeback te werken. Deze drie soorten hebben allemaal nog een of meer generaties dit jaar en kunnen zich dus ook nog herstellen, afhankelijk van de omstandigheden.

kleine vos

Kleine vos bij ons gespot

Alhoewel ik las dat de kleine vos dus minder werd gezien, zagen wij hem juist voor het eerst met zoveel tegelijkertijd in de tuin. Al een paar keer zag in afgelopen twee weken een klein oranje vlindertje maar ik kon hem niet goed bekijken omdat hij nergens lang ging zitten.

Begin van de afgelopen week was ik vroeg op de volkstuin, het was zonnig en toen zag ik ze hoor! Wel vijf : “kleine vosjes”. Het lukte me er drie op 1 foto te krijgen.

De scabiosa [ duifkruid] bloeit momenteel met zijn lila bloemen en die bloemen trekken de vlindertjes aan.

Zeg nou zelf, dit is toch een plaatje waard. Zo’n oranje vlindertje met blauw/lila stipjes langs zijn vleugels op het lila van de scabiosa en het oranje van de slaapmutsjes. Rechts zit zelfs een oranje lieveheersbeestje!

Ik hoop dat we snel meer vlinders kunnen zien. De meeste soorten zullen nu nog als rups bezig zijn zich vol te eten

bron Vlinderstichting

Vlinderseizoen

Het vlinderseizoen is afgelopen. Afgelopen weekend is de wintertijd alweer in gegaan!

Als de zon schijnt kan je nog een dagpauwoog zien vliegen, maar de meeste vlinders maken zich op voor de winter.In het najaar zoeken dieren een plek om veilig de winter door te komen. De meeste vlinders overwinteren als ei, rups of pop ergens buiten. Er zijn ook vlinders die een winterslaap houden. Die kun je nu zelfs in huis tegenkomen!

Die eitjes, rupsen en poppen zitten op allerlei plekken, en ook in onze tuinen zijn ze volop aanwezig. In dor plantenmateriaal, in holle stengels en in bladeren en takken zijn ze weggekropen. Van groot belang is dan ook om niet teveel weg te halen uit je tuin. Op die manier kunnen ze ook in jouw tuin overwinteren!

Wintertuin

Het winterklaar maken van je tuin is zeker niet je tuin leeghalen en om spitten. Laat zoveel mogelijk staan. Behalve dat dit voor allerlei overwinterende dieren beter is, betekent het ook dat je tuin er in de winter veel leuker uitziet dan een kale omgespitte vlakte. Zeker als het heeft gesneeuwd of als er rijp is, wordt de tuin sprookjesachtig.

winter 2021

Winterslaap

Vier soorten dagvlinders en een aantal nachtvlinders houden een winterslaap. De citroenvlinder en de gehakkelde aurelia kruipen weg tussen takkenhopen en in groenblijvende struiken zoals coniferen en klimop. Daar hebben ze een veilige en beschutte plek en daar gaan ze in winterslaap.

Overwinterende vlinders halen vocht uit hun lichaam, zetten de spijsvertering op een laag niveau en maken antivries aan, vergelijkbaar met wat wij in onze auto’s gebruiken. Daardoor zijn ze uitstekend in staat om twintig graden vorst te overleven. Kou is voor deze vlinders geen probleem, maar warmte wel.

Niet binnen, maar buiten!

Ook dagpauwoog en kleine vos gaan in winterslaap en overwinteren in bunkers, schuurtjes en in holle bomen, maar een aantal vindt een plekje binnenshuis, op zolders bijvoorbeeld. Ze zoeken die plekken nu en letten erop dat het er koel en donker is.Vindt je een vlinder op een plek die te warm wordt, pak de vlinder dan op en zet hem bv in de schuur.

Een seizoen vlinderfoto’s

Geliefde vlinderplanten in onze tuin waren de verbena soorten en de vlinderstruik. Al met al hadden we best veel soorten. Nieuwe vlinders die ik zag in onze tuin waren de citroenvlinder, kleine vos en het bruin blauwtje.Het was een goed vlinderseizoen!

bron de Vlinderstichting

De vlinderwintertuin

Heb jij een vlinderwintertuin? Waar blijven vlinders eigenlijk in de winter?

Als het in september en oktober kouder wordt, gaan de vlinders in winterrust. De meeste vlinders in Nederland brengen de winter door als eitje, rups of pop. Een paar opportunisten brengen de winter door als vlinder: de kleine vos, de dagpauwoog, de gehakkelde aurelia en de citroenvlinder. In de vroege voorjaarszon zijn dit de eerste vlinders die zich laten zien.

Verstopplekken

Vlindersoorten die als vlinder overwinteren zoeken beschutte plekjes op. Vaak verschuilen ze zich in schuurtjes of tussen de bladeren. Er zijn ook vlinderkasten in de handel.In onze tuin hebben we afgelopen seizoen een insectenhotel gemaakt. Of ze daar ook in zullen wegkruipen weet ik niet…..

Maak je tuin niet “winterklaar”

Veel mensen maken hun tuin winterklaar door alles op te ruimen, te snoeien, te maaien, te spitten. Doe dat liever niet: Al die eitjes, rupsen en poppen overwinteren ook in jouw tuin. Rupsen verstoppen zich ergens in het gras, tussen de beplanting of onder afgevallen blad. Laat uitgebloeide planten dus vooral met rust en maai niet in de winter. Wacht met opruimen en snoeien tot het voorjaar.

De zaaddozen en uitgebloeide bloemen met vaak mooie roestbruine kleuren staan toch ook mooi in de tuin…..

Mocht het nog eens een keer gaan sneeuwen in Nederland dan krijg je zoiets:

sneeuw in onze tuin, januari 2019

Een vlinder in je huis

Soms gebeurt het dat je in het najaar in huis een vlinder tegenkomt die wil overwinteren. Als de vlinder binnen blijft dan blijft hij actief door de warmte en hij verbruikt dan veel te veel energie.Je kunt de vlinder het beste voorzichtig vangen in een glas en vrijlaten op een beschutte plek zoals in een schuurtje of onder een afdakje. Hij zoekt dan vanzelf het beter plekje op.Ieder voorjaar zitten er in onze schuur veel motten, zo noemen wij ze althans, ze zullen vast anders heten.

Overwinteren

Voor sommige vlinders is de winter in Nederland te koud. Als ze hier zouden blijven, zouden ze doodgaan. Deze vlinders komen in het voorjaar naar Nederland en planten zich hier voort. De vlinders van de volgende generatie vliegen in het najaar naar het zuiden (Zuid-Europa of Noord-Afrika), waar het in de winter warmer is dan in Nederland. De atalanta en de distelvlinder zijn voorbeelden van soorten die dit doen en worden daarom trekvlinders genoemd.Ik denk dat menigeen nu jaloers is en ook graag zou gaan overwinteren in het Zuiden………..

atalanta

Eitjes in de winter

Onder andere de familie van de dikkopjes overwintert als eitje. Het vrouwtje legt de eitjes in de stengels van grassen. Deze eitjes komen niet uit, maar blijven de hele winter tussen het gras zitten. Pas als het voorjaar wordt kruipen de rupsen naar buiten. 

afbeelding Vlinderstichting

Rupsen in de winter

Als rups overwinteren onder andere het oranje zandoogje. De rupsen zitten doodstil en kunnen goed tegen kou en vorst. Zodra het voorjaar begint worden ze weer actief en eten vrolijk verder, totdat ze gaan verpoppen. 

Poppen in de winter

De koolwitjes bijvoorbeeld, overwinteren als pop. Poppen kunnen zich niet bewegen en zijn daarom goed verstopt. Ze hangen ergens tussen de planten, of liggen gewoon op de grond. 

rups van een koolwitje

Voordat een vlinder eindelijk vlinder is, is er heel wat gebeurt. Van eitje naar rups, van rups naar pop, van pop naar vlinder. 

Moeilijk

Helaas is er ook slecht nieuws: veel vlindersoorten hebben het moeilijk in Nederland.

In Nederland leven meer dan 2400 soorten vlinders, maar dat zijn niet allemaal dagvlinders. Een groot deel daarvan zijn nachtvlinders of micro-vlinders (heel kleine vlindertjes). Er leven nu nog 53 soorten dagvlinders in ons land. Er zijn er al 17 verdwenen uit Nederland. Dat komt bijvoorbeeld doordat hun leefgebieden aangetast zijn.

Je kunt mijn blog over hoe je vlinders naar je tuin lokt, ook nog eens nalezen. Klik dan op de link. Hier kun je ook meer lezen over de vlinderlokkende planten en de waardplanten. Maak je eigen vlindertuin met de tips.

dagpauwoog op de zinnia’s

bron Vlinderstichting Nederland