Van eitje naar lieveheersbeestje

Vanmorgen was ik getuige van een klein wonder van de natuur. Zoals altijd liep ik eerst een rondje door de tuin. Het was net half 9. Bij de kleine pruimenboom die we vorig jaar geplant hebben, was het een drukte van belang.Hij zat stijf onder de luis.

Heel veel hommels, allerlei soorten vliegen, lieveheersbeestjes, larven, eitjes en luizen zag ik in de boom…..

Plotseling zag ik iets wat oranje was, bewegen het ging van liggend naar omhoog.

Snel haalde ik mijn camera met macrolens erbij, die ik gelukkig bij mij had.

Het was alsof het zichzelf heen en weer schudde. Het ging een paar keer op en neer Ik zette mijn camera op statief bij de boom en keek steeds wat er gebeurde.

De fase tussen de foto hierboven en die hieronder heb ik net gemist….

De larve is veranderd in een prepop

Stadia van het lieveheersbeestje

Het paren vindt bij de meeste soorten plaats in het voorjaar. Zonnige voorjaarsdagen
zijn de uitgelezen moment om parende lieveheersbeestjes te zien.Het mannetje omklemt het vrouwtje met zijn voorpoten. Als het vrouwtje niet reageert, kan de paring beginnen.

Eitjes van lieveheersbeestjes zijn langwerpig, meestal ovaal en lichtgeel tot diep oranje
van kleur. De eitjes worden afgezet op bladeren, stengels of soms de schors van bomen.
Het lieveheersbeestje kiest de ei-afzetplaats zorgvuldig uit en let erop dat er meestal
voedsel (bijv. bladluizenkolonie) in de buurt aanwezig is.

De eerste dag na het uitkomen blijven de kleine larfjes nog op of rond hun eischaal
zitten. Meestal worden de eischalen ook opgegeten. Vervolgens gaat de kleine larve op
zoek naar voedsel. De meeste lieveheersbeestjes zijn bladluisjagers. De larven zoeken
hun prooien door te voelen, dus via fysiek contact. Het kleine larfje is niet groot genoeg
om onmiddellijk bladluizen te verorberen. Daarom bijt het zich vast op de rug van de
bladluis en zuigt het ‘bloed’ (lichaamsvloeistoffen) van de bladluizen. Naarmate de larve
groeit, is ze ook in staat om lichaamsdelen zoals poten te gaan eten.


Een larve vervelt drie keer voor de verpopping aanvangt.Die vervelling neemt ongeveer
een uurtje tijd in beslag.


De duur van de vier verschillende larvale stadia varieert naargelang het voedselaanbod.
Als er bladluizen ten overvloede aanwezig zijn, kan de larve zich snel ontwikkelen. Na
het uitkomen uit het ei moet de larve binnen de twee dagen voedsel vinden, zoniet
sterft ze. Ook de temperatuur speelt weer een rol bij de ontwikkeling van de larve

Wanneer de larve in de vierde fase voldoende heeft gegeten, stopt ze met foerageren
en blijft onbeweeglijk gedurende 24 uur. De achterlijfspunt wordt aan het blad of een
stengel bevestigd. Dit stadium noemt men de pre-pop. Dit is de fase die ik vanmorgen zag.


Het popstadium duurt gemiddeld een week. Binnen in de pop vormt zich de kever, compleet met dekschilden en vleugels. Net als de prepop kan de pop zich alleen nog bewegen door zich op te richten.

Na ongeveer een week, maar per soort verschillend en afhankelijk van de temperatuur, komt de nieuwe kever uit de pop. De dekschilden zijn nog bleek en de stippen zijn nog niet, of slechts vaag zichtbaar.

foto van twee jaar geleden

Ik hoop dat ik deze week na mijn operatie nog meer van dit soort macro foto’s kan maken.De foto’s hieronder zijn van eerdere jaren.

bron Natuurpunt

Eten of gegeten worden

Net als wij hebben dieren en planten voedsel nodig om te kunnen leven.
Voedsel geeft energie, dat een dier nodig heeft om te kunnen bewegen en te groeien.

Dieren eten planten, andere dieren of allebei. Maar worden vaak ook gegeten door andere dieren.Afgelopen vrijdag zag ik nog een naaktslak aan een dode muis knagen. Ik nam een foto maar ik plaats hem maar niet, zag er echt onsmakelijk uit….
Het eten en gegeten worden noemen we de voedselkringloop.

In een bos leven veel planten, dieren en schimmels samen in een leefgemeenschap. Allemaal hebben ze voedsel nodig om te groeien en daarom eten ze elkaar. Neem een eikenboom. Rupsen eten blaadjes van de boom, merels eten rupsen en buizerds eten merels. De buizerd heeft weinig vijanden. Ooit sterft de buizerd, dan eten insecten en schimmels de resten op. Schimmels maken mineralen die de eikenboom weer opneemt om te groeien. Daarmee is de kringloop rond.

Insecten en schimmels zijn afvalopruimers, Ze breken dood materiaal in steeds kleinere stukjes. Een voorbeeld van een schimmel is een paddenstoel. Paddenstoelen zijn eigenlijk ‘vruchten’ van schimmels die onder de grond of in dood hout groeien.

deze foto nam ik gisteren in onze tuin. Onder een hortensia zag ik deze paddenstoeltjes.Er ligt veel gesnipperd hout onder de struik.

Schimmels worden bij hun taak geholpen door insecten en andere ongewervelde dieren die leven in de bodem. Deze diertjes knagen het dode materiaal in stukjes of poepen onverteerd materiaal uit.Denk maar eens aan een dode boom met allemaal paddenstoelen erop….Na verloop van tijd zie je er niets meer van en is de boom weer omgezet in voedingsstoffen, klaar voor gebruik door andere organismen. bron Naturalis

Eten of opgegeten

In onze tuin zie je ook dat er gegeten wordt of dat er opgegeten wordt:

Ik schreef vorig blog al over de spinselmot, ook zo’n opeter. Afgelopen week zag ik opeens dat er veel bessen op de grond lagen, ik keek nog eens goed tussen de takken. Er hing werkelijk geen bes meer. Takken waren geknakt. We waren te laat met een net en de duiven zijn mij voor geweest. Vorig jaar hadden we wel op tijd die netten erover gehangen, maar dom van mij, ik had er nu niet aan gedacht. We zijn zo druk bezig in dat nieuwe stuk tuin………Geen bessensap dit jaar, jammer.

foto van vorig jaar, de bessen hangen veilig onder een net

Maar die duiven waren niet de enige, eerder deze week was ik bezig in de tuin en zag uit mijn ooghoek iets bewegen. Ik dacht weer een rat, want daar heb ik pas oog in oog mee gestaan, getver…. Maar nee, er liep een fazant ook doodleuk bessen” te plukken”.

De glasvleugelspinnedoder hieronder sjouwt een spin en een larve van een lieveheersbeestje met zich mee

Met sommige hulp zijn we als moestuinders blij, met andere minder. Een lieveheersbeestje wat de luis opeet, prima. Op de foto hieronder kun je de luizen goed zien.

De larven van deze bosbandzweefvlieg houdt ook van luizen:

Een pyamawants doet niet heel veel kwaad:

de pyamawants leeft van diverse schermbloemigen, zoals de bloem van wortel en pastinaak

Een wesp boort in een rotte plek van een appel:

Wespen kunnen wel overlast bezorgen bij bijvoorbeeld de rijpe druiven en ander rijp fruit.

Atalanta’s, wespen en allerlei andere insecten op rottend fruit wat uit de boom gevallen is en in het net is blijven hangen:

Ach, er zijn zoveel opeters en dat is allemaal prima. Het hoort er ook wel bij op zo’n tuin. Zeker als je geen chemische middeltjes wilt gebruiken om ze tegen te houden.

Jammer ja, als de bessen opgegeten worden of dat de duiven de mais eerder gevonden hebben dan ik. Of dat ik opeens een krioelende hoop rupsen van het koolwitje op de bloemkool zie. Het is ook wel weer mooi om dat te zien.

Maar toch,een naaktslak die de koolplantjes weer kaal eet of mijn net geplante zinnia’s, die kan ik niet uitstaan. Met mijn schaar ga ik weer op jacht naar naaktslakken.Het is gelukkig nog niet zo erg als afgelopen jaar, maar met de nattigheid zijn zij ook weer van de partij.

En van de aardbeien moeten ze ook afblijven…………. Maar ook die heb ik niet beschermd dit jaar. Anders leg ik altijd al vroeg stro tussen de planten, zodat de aardbeien droog liggen. Ook daar leggen we altijd een net over de bakken. Maar dat is er ook bij in geschoten dit jaar. Nou als ze dan maar wat voor ons overlaten en niet uit iedere aardbei een hap nemen. Inmiddels heb ik al bijna een kilo geplukt….We moeten nu wel snel netten over de kersen gaan hangen, want anders zijn die ook verdwenen. Vorig jaar zaten daar vooral weer huisjesslakken in te eten.En die laten zich niet door een net tegen houden.

Deze merel was blij met de los geharkte natte aarde, ze kon makkelijk wormen vinden voor haar kroost.

Compost

In de tuin hebben we twee compostbakken staan. Als je daar in kijkt en even om woelt, dan zie je opruimers in overvloed. Dikke mestpieren, pissebedden, duizendpoten, oorwurmen en slakken. Daar kunnen ze hun gang gaan en zorgen ervoor dat alle planten en groenten resten weer mooie aarde wordt.

De leukste opeters

Deze opeters mogen alles van mij. Ik vind het allemaal goed en leuk……

bah, een braam, niet lekker oma
wauw, een grote bloemkool “geplukt”
mmm, aardbeien
doperwtjes plukken
snijbonen, kun je dat eten?
zijn die bramen nu nog niet rijp……

Het seizoen is net begonnen, dus we zijn benieuwd wat er dit jaar allemaal op te eten valt……

Ingepakt door spinselmot

Vorige week zag ik meerdere spinselmot nesten in een paar van de appelbomen. Ik knipte hier en daar het ergste eruit, maar deed er verder niets aan. Toen we afgelopen vrijdag op de tuin kwamen, schrok ik toch wel even. Het kleine jonge appelboompje was helemaal ingepakt of ingespinseld, hoe zal ik het noemen?

Zondag was er echt al geen stukje groen meer te zien.

Het is echt een vies gezicht, al die krioelende rupsjes

Aan lange draden laten ze zich naar beneden zakken en klimmen ook weer omhoog

Spinselmot, wat is het?

Deze kleine nachtvlinders hebben een spanwijdte van ongeveer twee centimeter. Ze hebben witte voorvleugels die bezaaid zijn met talrijke zwarte stippen. De achtervleugels zijn grijsbruin. De vleugelranden hebben lange franjes. De rups van de spinselmot heeft een lichtgele grondkleur met zwarte stippen en een zwarte kop. Ze zijn één centimeter groot of meer.

Veel rupsen vreten niet alleen aan het blad van de planten, ze beschermen zich ook door zich in te spinnen in een net van ragfijn spinsel. Hierbinnen kunnen ze ongestoord vreten, geen vogel kan er zo bij om ze te pakken.

In een paar dagen vreten ze een struik helemaal kaal. Hierna verpoppen ze tot witte motjes, met zwarte stippen.

Spinselmotten of stippelmot (Hyponomeuta padellus) zijn bijzonder kieskeurig, zo lust deze rups van de stippelmot het liefst het blad van de kardinaalsmuts (Eunonymus alatus)of als dat er niet is, sierkers, appel, peer, vogelkers, meidoorn of sleedoorn. Ze eten niet alleen, in nesten met tientallen eieren krioelen de rupsen door elkaar.

Deze boom/struik in het parkje bij onze volkstuin is helemaal kaal gegeten.

Levenscyclus

De vlinders verschijnen in juni en juli. De eieren worden in hoopjes afgezet in schorsspleten van de voedselplanten die boven aan het menu van hun rupsen staan.

Spinselmot en haar rupsen - Tuinadvies
Afbeelding Tuinadvies


De eieren overwinteren en in april komen de rupsjes uit. Deze beginnen onmiddellijk aan waarvoor ze worden geboren:  eten, of beter…vreten. Tegen eind mei – begin juni zijn de aangetaste waardplanten volledig kaalgevreten en bedekt met een dicht, wit zijdespinsel.

Dit taaie spinsel is een uitstekende bescherming tegen vijanden. Het verpoppingsproces gebeurt gemeenschappelijk in een zwaar spinselnest tegen de stam, tussen de takken of aan de voet van de aangetaste boom of struik. Enkele weken later verschijnen de vlinders om weldra weer aan de gehele cyclus te beginnen. Er is één generatie per jaar.

De rupsen zijn niet schadelijk voor de gewassen, ze bevatten geen irriterende brandharen en zijn onschadelijk voor de mens in tegenstelling tot bv de eikenprocessierups. Een gezonde boom zal niet sterven ten gevolge van de kaalvraat.

Wat doe je tegen spinselmot ?

De spinselmotten hoef je niet te bestrijden, ze springen niet over op andere planten en verdwijnen zodra ze gaan verpoppen.Knip de nesten weg en stop ze in de kliko bak, dit is de milieuvriendelijkste manier van bestrijden. Bomen maken zo rond de langste dag – 21 juni- nieuwe groeischeuten. Je zal zien dat een kaal gegeten boom of struik eind juni weer nieuw blad maakt. De spinselmot rupsen zijn dan verpopt tot mot, de boom komt weer goed in het blad en de plaag is over.

bron VT wonen en Wikipedia

Ik hoop dat ons boompje het overleefd. Hij stond in de tuin die we recent overnamen en hadden hem verplaatst naar een andere plek. Toen werd het ook nog eens zo droog. Een driedubbele aanslag zal ik maar zeggen. Fingers crossed!

De meeste rupsjes zijn inmiddels al weer weg uit de bomen en gelukkig met wat regen erbij, kunnen ze zich gaan herstellen.

Ingepakte enkel

Om een bruggetje te maken naar iets anders: Volgende week zal mijn enkel ingepakt zitten. Ik word eindelijk geopereerd !!!