Paddenstoelentijd-4

Zwammen of toch paddenstoelen?

Na het nemen van al die foto’s in afgelopen periode rijst bij mij de vraag : Wat is het verschil tussen een paddenstoel en een zwam? Eigenlijk weet ik bar weinig over paddenstoelen.Tijd voor weer een klein onderzoekje op internet.

Ik vond op internet een blog van een boswachter die het als volgt uit legt:

Fungi
In het rijk van de planten nemen de paddenstoelen een aparte plaats in, ze horen namelijk tot de schimmels. Daar vallen dan weer twee groepen onder A) de bacteriën en B) de zwammen. Bacteriën zijn eencellige en zwammen zijn meercellige organismen. Beiden voeden zij zich met organisch materiaal afkomstig van andere levende of dode organismen. Het zijn dus de opruimers in de natuur.

In de wetenschappelijke taal wordt de groep van zwammen Fungi genoemd. Het rijk van de zwammen (Fungi) valt weer uiteen in twee hoofdgroepen, namelijk de lagere zwammen of microfungi en de hogere zwammen of macrofungi. De benamingen worden in het Nederlands vaak door elkaar gebruikt, maar over het algemeen zeggen we tegen de groep van lagere zwammen: schimmels, zoals bijvoorbeeld de broodschimmel of zoals hieronder de schimmel op een vergeten tomaat in mijn kas.


Bij de groep van hogere zwammen gebruiken we voor de zwammem met steel en hoed de naam paddenstoelen en voor de zwammen zonder steel, de naam zwammen!! bron blog boswachter

Hoed
De meest bekende vorm is de vorm met steel en hoed, vaak dus aangeduid met de naam paddenstoel. Als je nou aan de onderzijde van die hoed kijkt, en je doet dat bij meerdere paddenstoelen, dan zul je ontdekken dat er meestal twee verschillende onderzijden zijn: hoeden met plaatjes en hoeden met gaatjes.

hoed met plaatjes

Een paddenstoel met een hoed met gaatjes zie je hieronder:

De hoeden met gaatjes worden vaak ook nog aangeduid met de naam boleten.

Waarom groeien paddenstoelen vooral in de herfst?

russula?

In de herfst is de grond vaak nog warm, is er een relatief hoge temperatuur en is de grond vochtig, doordat het veel regent. Omdat een paddenstoel groeit door zich vol te zuigen met water, zijn dit ideale omstandigheden voor paddenstoelen om te groeien! Ook komt er in de herfst veel organisch materiaal beschikbaar, de voeding.

Een paddenstoel is het vruchtlichaam van een schimmel. Meestal leeft die schimmel onzichtbaar onder de grond, onder bladeren of onder boomschors. Als je bv in het bos de bladeren voorzichtig op tilt, kun je de schimmeldraden zien,die zuigen het voedsel op uit bv deze bladeren.Als de schimmeldraden voldoende vocht en voeding hebben vormen zich knoopjes, de paddenstoelen.

Via sporen[ eigenlijk de zaadjes] verspreidt de schimmel zich, zodat er steeds weer meer paddenstoelen komen. De sporen bevinden zich bv onder de hoed, tussen de plaatjes.Het mooiste voorbeeld van een plaatjeszwam is de paddenstoel met een hoed van rood en witte stippen oftewel de vliegenzwam.Die heb ik echter niet gevonden.Op de foto hieronder zie je de plaatjes goed bij de omgevallen paddenstoel.

Als de herfst voorbij is en de paddenstoelen niet meer zichtbaar zijn, is de bodemschimmel nog wel aanwezig in de bodem. Namelijk in de vorm van een netwerk van draden, de zwamvlok (ook wel mycelium).Het jaar daarna zie je de paddenstoelen weer terug komen.

Soorten

In Nederland komen wel zo’n 5000 soorten voor.Iedere soort heeft weer zijn eigen specifieke plek. De een leeft alleen op afgevallen bladeren, de ander alleen op boomschors.

Er is zelfs verschil in soorten blad of soorten stam of schors.Sommige soorten leven in symbiose met een bepaalde boomsoort, ze geven voedingsstoffen af in ruil voor boomsap.

geschubde inktzwam
de geschubde inktzwam leeft van half verteerde resten in de bodem

Andere parasiteren op bv een boomstam en verzwakken de boom.

dikrandonderzwam

Uiteindelijk sterft de paddenstoel af, wordt soms opgegeten door insecten, slakken,muizen etc. Of soms beschimmeld hij zelf weer.

uiteindelijk “verwelken” ze weer en verdwijnen

Bron van bovenstaande informatie.Foto’s allemaal van mijzelf

Ik heb veel soorten gevonden in het bos dichtbij ons huis. Een selectie van de verschillende soorten met de mooiste foto’s vind je hier in de link paddenstoelen macro’s

Tot zover deze serie van 4 blogs over paddenstoelen.Ik hoop dat je er van genoten hebt ondanks dat het niets met een volkstuin te maken heeft!

Paddenstoelentijd-3

Vandaag de derde serie met paddenstoelen die ik nam in het Donckse bos. Voor wie vorige blogs gemist heeft, het bos hoort bij een buitenplaats: Huijs ten Donck in Ridderkerk. Klik op de links in deze blog om ook vorige blogs te lezen over deze buitenplaats en de paddenstoelen die er voorkomen.

Deze serie foto’s nam ik niet met de macrolens omdat ik die uitgeleend heb aan mijn dochter.Ik ben nu drie keer naar dit bos geweest in de afgelopen maand.Fijn dat ik dat bos vlakbij mijn huis ontdekt heb! Op fietsafstand, zelfs aan te lopen. Vanuit ons raam zien we het bos liggen.

Zoveel soorten

Wat ik zo frappant vind is dat iedere keer dat ik ben gegaan, er weer andere paddenstoelensoorten zijn.De soorten van de foto’s van de eerste reportage, zie ik niet meer of er liggen nog snotterige hoopjes. Ik heb de soorten niet geteld,maar ik schat dat ik toch wel een stuk of 20 soorten paddenstoelen/zwammen heb vastgelegd.

Schilderijtjes

De natuur maakt composities, die prachtig zijn, soms zijn het net schilderijtjes! Mossen, paddenstoelen,afgevallen bladeren, beukennootjes, eikels, klimop,boomstronken, noem maar op.Stillevens die vanzelf ontstaan.Ik kan er van genieten, ik hoop jullie ook! Houd je er niet van, sla dan deze blogs maar over, de blogs over tuinieren komen ook over een tijdje weer.Vind je het leuk: kijk en geniet mee!

amethistzwam ?
Op een bemoste boomstam
vanuit een stuk afgezaagde boom
Bundelchloormycena??? ook op een boomstam

klik op onderstaande foto’s om te vergroten:

Dennenvlamhoed[?] op verterend hout
okergele korrelhoed?
Panterameniet?
Goudgele bundelzwam ?
goudhoed?

Paddenstoelentijd

De herfst is bij uitstek de paddenstoelentijd.Ik had me eigenlijk nog nooit verdiept in paddenstoelen en had geen idee van de hoeveelheid en soorten die er zijn.In Nederland zou het al om 5000 soorten gaan. Gisteren maakte ik weer wat foto’s, een naam opzoeken is bijna onbegonnen werk.Wie het weet mag het weer zeggen……….ik waag me er niet aan want er zijn er zoveel die op elkaar lijken.

paddenstoel op een omgevallen boomstam, misschien een bleekbruin breeksteeltje?

Paddenstoelen, of zwammen, zijn de vruchtlichamen van een groep schimmels, de zogenoemde hogere schimmels. Vanuit het mycelium, het ondergrondse schimmeldradennetwerk, vormen deze schimmels de paddenstoelen. Het mycelium groeit soms in een ring. Wanneer de paddenstoelen dan boven de grond komen, ontstaat een ‘heksenkring’, een ring van paddenstoelen.

De paddenstoel in wording

Voordat schimmels paddenstoelen kunnen vormen, smelten de schimmeldraden (of hyfen) van twee schimmels samen. Er ontstaat vervolgens een zogenaamd secundair mycelium met (kopieën van) de twee kernen (een dikaryon). Wanneer de kernen versmelten, ontstaat er een diploïde cel waaruit zich paddenstoelen kunnen vormen.

Zaadjes onder de hoed

De paddenstoel heeft als functie om sporen te verspreiden en zo aan de voortplanting bij te dragen. Minuscuul kleine zaadjes die gemakkelijk worden meegenomen door de wind, het water of met behulp van dieren. Bij bekende paddenstoelen, zoals de vliegenzwam, bevinden de sporen zich tussen de lamellen onder de hoed. bron Artis Micropia

Bedreigd

Sinds ik aan het googelen ben om namen te vinden, kom ik op veel sites die benoemen dat er veel bedreigde paddenstoelen zijn. Tijd om er eens wat meer over te weten te komen.

Paddenstoelsoorten van schrale oude graslanden zijn er erg aan toe, maar ook veel soorten van naaldbossen, venen, moerassen en natte heiden, duinen en van de meeste bostypes. De achteruitgang van deze paddenstoelen wordt in verband gebracht met de sterk toegenomen stikstofdepositie vanuit de atmosfeer, met als opvallende symptomen strooiselverdikking en verruiging. Voor een aantal soorten is ook verdroging een negatieve factor.In sommige landen zit plukken ook in hun cultuur, bv in Oost Europa en kan dat een bedreiging vormen doordat er niet zorgvuldig mee om wordt gegaan.

Groepen paddenstoelen

Als je kijkt naar de levenswijze zijn er eigenlijk drie groepen paddenstoelen.

  • De eerste en minst bekende zijn de ‘mycorrhiza-paddenstoelen’ – dit zijn paddenstoelen die samenleven met bomen en een symbiotische relatie vormen.
  • Dan heb je de ‘parasieten’, een paddenstoelengroep die parasitair leeft op bomen, waardoor die verzwakken of zelfs dood gaan.
  • En dan heb je nog de groep ‘saprofyten’, waar de bekendere soorten als de champignon en de oesterzwam onder vallen. Dit is de grootste groep en die leeft van dood organisch materiaal.
  • Over het algemeen zijn er onder de mycorrhiza-paddenstoelen de meeste soorten die achteruit gaan. bron: https://www.vice.com/nl/article/8qkmxv/intensieve-landbouw-bedreigt-wilde-paddenstoelen

Er is enorm veel informatie te vinden op internet, maar op een gegeven moment zie ik door de bomen het bos niet meer, laat staan de juiste paddenstoel! Ik vind geen benaming van de paddenstoelen die ik op de foto heb gezet.Of ze bedreigd of zeldzaam zijn, geen idee…Mooi zijn ze wel en ik ben er door geïntrigeerd.

Kijk de komende blogs mee en geniet……..

Vandaag in onze eigen tuin, zag ik opeens ook een heleboel kleine paddenstoeltjes die groeiden op de houtsnippers.