Bemesten met patentkali en andere meststoffen

Het eerste jaar dat wij begonnen met tuinieren hebben wij om te bemesten 12-10-18 gestrooid, op aanraden van onze tuinbuurman. Wisten wij veel dat dit kunstmest is, wat wij helemaal niet wilden gaan gebruiken.We wilden vooral biologisch gaan tuinieren! Hierna hebben we dat niet meer gebruikt en zijn over gestapt op in ieder geval biologische meststoffen, zonder echt te weten wat wel of niet goed is.Zonder te weten wanneer of hoeveel je moet strooien. Zo hebben wij ook enorm veel koemestkorrels gestrooid omdat we hadden gelezen dat dit de grond luchtiger maakt.De grond is wel verbeterd, het is niet zo’n vette klei meer, maar het is vast niet goed geweest! Alhoewel we over de oogst niets hadden te klagen.

Na dat eerste jaar hebben we die koemest niet meer gestrooid en zelfs een jaar helemaal niets gestrooid, met uitzondering van onze eigen compost en een gift beendermeel in het voorjaar.

Voor de start van aankomend seizoen wil ik nu weleens weten wat verstandig is te doen.Ik heb een en ander nagezocht op internet, wel lastig hoor! De ene site prijst iets aan en de ander zegt weer wat anders.Ik heb de informatie oa van Diana’s mooie moestuin en moestuintips. Ik heb de grootste gemene deler aangehouden, voor  uitgebreidere informatie kun je voorgenoemde websites bezoeken.

Patentkali

Patentkali is weliswaar chemisch bewerkt, maar toch een natuurlijke delfstof . Het is een chloorarme kalimeststof voor moestuin of siertuin. Patentkali is de aangewezen kalibron voor de groentegewassen, aardappelen, uien en fruitbomen.Maar ook bij bloemen die vanuit een knol groeien, zoals een dahlia of een begonia. Het  bevat een hoog kaliumgehalte en magnesium. Kalium is een onmisbaar voedingselement dat zorgt voor stevigheid en een goed transport van water en voedingstoffen in de plant. Magnesium is nodig voor de vorming van bladgroen en behoudt dus de mooie, groene kleur van de plant.Verder is bekend dat ziektes als phytophthora en meeldauw in een gewas met een goede kalivoorziening minder schade aanrichten dan in een gewas met kalitekort.

Strooi de patentkali in het voorjaar:

Bemestingsadvies

-Moestuin: in maart 8 kg per 100 m², vóór het zaaien / poten;

-Koolsoorten: in maart 10 kg per 100 m², vóór het zaaien / poten;

-Aardappelen: in april 10 kg per 100 m², vóór het poten, in juli 3 kg per 100 m²;

-Fruitteelt: in april 5 kg per 100 m²;

-Sierbloem (bol): in april 7 kg per 100 m², vóór het poten, in juli 3 kg per 100 m²;

-Gazon: in maart, juni èn september 3 kg per 100 m².[ bron Lavor.nl]

Kornkali 40-6-4-12

Kornkali is een combinatie van kalium, magnesium, natrium en zwavel in één korrel, met de volgende gehaltes: 40% K2O + 6% MgO + 4% Na2O + 12% SO3.

Kalium is geen bestanddeel van de organische stoffen waaruit de plant is samengesteld. Het komt in het celvocht uitsluitend voor in de vorm van K+-ionen. Deze vervullen echter een onmisbare functie bij de stofwisselingsprocessen in de plant. Daardoor heeft kalium een gunstige invloed op de opbrengst en de kwaliteit van de gewassen. Het bevordert bijvoorbeeld de productie van koolhydraten. Voor gewassen die rijk zijn aan deze bestanddelen (aardappelen en bieten) is een ruime kalivoorziening daarom noodzakelijk.[ bron Lavor.nl]

Culterra 10-4-6

Culterra is de organische meststof voor de gehele tuin. Het bevat stikstof, fosfor en kalium voor een gezonde en ongestoorde groei van gazon, planten, struiken en gewassen. De mestkorrels van zijn gemakkelijk in gebruik, eenvoudig te doseren en werken langdurig.

De verwerkte grondstoffen in Culterra 10-4-6 zijn van dierlijke en plantaardige oorsprong. Door de uitgebalanceerde samenstelling vormen ze een optimale voedingsbron voor alles wat groeit en bloeit. Culterra 10-4-6 bevat eiwitrijke grondstoffen, deze eiwitten worden door het bacterieleven in de grond omgezet in verantwoorde, goed opneembare voedingsstoffen die geleidelijk vrijkomen. Deze voedingswijze voorkomt groei-explosies, Culterra 10-4-6 heeft een lange werkingsduur.

Kalk

Op een moestuin verzuurt de grond beetje bij beetje, doordat de grond toch intensief gebruikt wordt door de groenteteelt en toevoegingen van compost, potgrond, mest, tuinaarde, etc. Op onze volkstuin strooien de oude heren standaard ieder voorjaar kalk, waarom ze dat doen, weten ze zelf ook niet. “Het heurt zo… ” Ik heb wel gelezen dat het in Zuid-West Nederland[ waar wij dus wonen]goed is om elke 3 jaar de grond te bekalken.De PH waarde van de grond is het best tussen 7.2 en 7.8. Wij hebben een ph meter aangeschaft in het begin van onze tuincarrière. De ph is meestal rond de 7.0, dus goed.Wanneer de grond te zuur is, kun je het best gewoon kalk strooien. Dit wordt opgenomen in de grond en de pH-waarde zal hierdoor oplopen.

Kalkminnende planten zoals de vlinderstruik, buxus, clematis, druif, lavendel, seringen, gazongras en rozen groeien graag op een bodem met een hogere pH-waarde.

Nog meer lezen, klik op deze link en lees mijn blog over kalken of niet

Ongewenst

Kalk zorgt er ook voor dat  zuurminnende planten die niet gewenst zijn in de tuin, zoals bijvoorbeeld klaver en mos in het gazon,worden verdreven. Wanneer er bijvoorbeeld klaver in het gazon groeit kan dat door een kalkgift verminderd worden doordat klaver het liefste gedijt op zure grond.Bij een lage/slechte zuurgraad kunnen planten niet voldoende voedingstoffen opnemen. Dit remt de groei en geeft mos en onkruiden meer kans. Door het strooien van kalk voorkom je onkruidgroei.

Wanneer er kalk in de tuin gestrooid wordt mag dit nooit gelijktijdig met koemest of een gelijkaardige meststof gebeuren; de stoffen breken gezamenlijk andere belangrijke voedingsstoffen af.Houdt een tussenpoos van plm 6-8 weken aan.

Heb je  een houtkachel, dan kun je de as die in de winter daaruit komt ook in de de tuin strooien

Wanneer kalk strooien op het gazon,siertuin, groente tuin en boomgaard?

Strooi in de wintermaanden kalk over het gras. Herhaal dit jaarlijks. Door de verhoogde zuurgraad zijn de graswortels weer in staat om mest op te nemen. Kalk op zich is geen meststof, het is een middel om bv het gras in conditie te krijgen om voeding op te nemen en op kleur te komen. Kies voor een korrelkalk met magnesium erin om je gazon weer een frisgroene kleur te laten krijgen.Gelijkmatig verstrooien over het gazon, siertuin, groentetuin of boomgaard.  Op losse grond goed inharken. Bij lange droogte na het strooien sproeien.Zoals al boven geschreven: er moet minstens 6 tot 8 weken tussen bekalken en bemesten zitten.[ kalk is basisch en mest is zuur]

In de moestuin strooi je het beste voor de start van seizoen kalk, dus bv in februari

Bladgewassen:
sla, spinazie, selder, veldsla, peterselie, prei …. veel kalk: 1-1,5 kg/10 m²

Vruchtgewassen:
tomaten, komkommer, courgettes, pompoenen, meloenen,… normale hoeveelheid kalk: 1 kg/10 m²

Knolgewassen:
wortels, radijs, knolselderij, ui, sjalot, aardappelen,… weinig kalk: 0,5-1 kg/10 m²
aardappelen verdragen geen; kalk veroorzaakt bij aardappelen een ruwe schil

Peulgewassen:
erwten, bonen,… normale hoeveelheid kalk: 1 kg/10 m²

Koolgewassen:
witte kool, rode kool, bloemkool, spuitkool, savooikool,… veel kalk: 1,5 – 2 kg/10 m²

Aardbeien en kleinfruit:
frambozen, rode bessen, witte bessen, kruisbessen,… normale hoeveelheid kalk: 0,5 – 1 kg/10 m²

Kruiden:
kervel, bieslook, tijm, basilicum, lavendel,… normale hoeveelheid kalk: 1 kg/10 m²

Bloedmeel

Beendermeel

Beendermeel is heel anders. Ze bevat ook wat stikstof maar dat is niet zo heel veel. Daarentegen bevat ze veel Fosfor,wat een belangrijk element is bij de energiehuishouding, het transport van voedingsstoffen, de wortelontwikkeling en/of knolvorming. Oftewel, alles waar een plant mee begint. Met beendermeel schep je de voorwaarde voor een plant om voedsel op te kunnen nemen (zonder wortel geen voedselopname). Beendermeel is dus een basisbemesting, ze is langwerkend (en langzaamwerkend) en geeft over een lange periode de voedingsstoffen af die zorgen dat andere voedingsstoffen hun werk weer kunnen doen.

Ook beendermeel heeft, net als bloedmeel, geen bodemverbeterende eigenschappen maar is bedoeld als belangrijke aanvulling. Omdat het langwerkend is hoef je het maar 1 x per jaar toe te dienen, dit kun je in februari doen voordat het tuinseizoen van start gaat.

Koffiedroes

Geef je moestuin een vliegende start met wat koffiedik vermengd in de aarde. In de restanten van je koffie zitten namelijk de stoffen Fosfor, Kalium en stikstof. Deze bestanddelen zitten ook in kunstmest, maar die wil je natuurlijk niet  gebruiken voor de moestuin. Het grote voordeel van koffiedik in de tuin gebruiken is dat aan mest een vies luchtje hangt en aan je koffie niet! Zelf neem ik de koffiedroes mee van het bedrijf van mijn zoon, dat is iedere week een aardige zak vol. Let er wel op dat je het door de grond vermengd want laat je het er bovenop liggen, gaat het schimmelen.

Wat betekent dit nu allemaal voor ons?

Wij spitten de grond niet. Dat doen we al twee jaar niet meer omdat ik gelezen heb dat het spitten eigenlijk de bodemstructuur verstoord.Wij passen in de moestuin combinatieteelt met wisselteelt toe en in de loop van de tijd willen we daar ook meer gaan mulchenhttp://volkstuinvanbemar.nl/mulchen/

In februari halen we de compostbak leeg en verspreiden dat over de tuin om te bemesten. Vorig jaar heb ik over een deel van de moestuin beendermeel gestrooid, ik had ergens gelezen dat dit eens per 3 jaar moest en dan de andere jaren koemestkorrels, culterra of kippenmest.

Verse mest?

Ik wil nog  nazoeken wat het voor-of nadeel is van bemesten met verse mest. Wij hebben naast onze tuin een wei waar 2 paarden lopen en waar de mest in zakken klaar gezet wordt voor de tuinders op ons complex. Ik heb dat onlangs voor het eerst op een stukje tuin verspreid, maar nu las ik weer ergens dat het eerst een jaar moet liggen voordat je het op de tuin mag gebruiken.Mijn man vond de verse mest geen goed plan, al kokhalzend reed hij de kruiwagen naar onze tuin. Ik denk dus dat dit het niet gaat worden☻

Wat een ingewikkelde hobby wordt het zo zeg!planten hebben voeding nodig

Compost maken om je moestuin te verrijken

Compost

Afgelopen week ben ik begonnen met mijn “studie bemesten” Vandaag een stukje over iets wat mij het meest zegt, nl compost:

Wikipedia zegt:

Compost is een donkerbruin tot zwart, kruimelig product dat bestaat uit plantaardige resten zoals selectief ingezamelde groenten, fruitschillen, grasmaaisel, bladeren en snoeihout die door micro-organismen bijna tot humus zijn afgebroken. Compost bevat veel organische stof en verbetert de bodemstructuur doordat voeding en organisch materiaal wordt toegevoegd. Compost wordt gebruikt in de land- en tuinbouw en bij hobbytuinders door vermenging met, of bestrooiing van, de bovenlaag van de bodem.

Composteren is het proces van recyclen van organisch materiaal. Het is van nature een relatief traag verlopend proces. Voor het composteringsproces zijn onder andere belangrijk: de samenstelling van het basismateriaal (groente-, fruit- en tuinafval), de temperatuur, de vochtigheid en de aanwezigheid van zuurstof.

In onze compostbak wemelde het van de wormen!

Composteren

Het composteringsproces is te vergelijken met wat in het bos gebeurt als afgevallen bladeren, twijgjes en dode planten en dieren zich omvormen tot donkerbruine bosgrond. Compost ruikt ook enigszins naar bosgrond.

Het  begint met de aantasting en het opbreken van plantaardig materiaal door schimmels en bacteriën. Deze zijn van nature op het organisch materiaal aanwezig. Zij breken het materiaal af en gebruiken elkaars afbraakproducten voor hun levensprocessen. Bij dit afbraakproces gebruiken ze zuurstof en komt er koolstofdioxide, water en warmte vrij. Het composteren kan versneld worden door het optimaliseren van bepaalde omstandigheden.

Een zuurstofrijke, warme (tot 70°C) en vochtige omgeving beïnvloeden elk de microbiële activiteit in positieve zin. Wormen en andere kleine dieren helpen dit proces verder.Compost is tweeledig: het bevat én wat voedingsstoffen én het verbetert het humusgehalte van de grond (wat op onze kleigrond geen overbodige luxe is)

Waar zet je de compostbak?

De beste plek voor de compostbak is een plek in de schaduw. Dit heeft meerdere redenen. De organismen die GFT afbreken houden niet van (direct) zonlicht. Bijvoorbeeld wormen en duizendpoten verstoppen zich graag op donkere plekjes. Bovendien kan direct zonlicht op een gesloten compostbak de lucht binnenin te warm maken, zodat de insecten en wormen erin stoppen met werken of zelfs sterven.Van belang is ook dat er zuurstof bij kan komen, onze bak heeft kieren tussen alle planken zodat er lucht bij kan. Ook belangrijk is dat er water in kan om het verteringsproces op gang te houden.

Wat mag wel en wat mag niet in de compostbak?

In principe komen alle in de natuur aanwezige organische materialen in aanmerking.

Op de volkstuin sluit je daarvan uit:

  • Aardappelschillen/blad/knollen
  • tomatenblad
  • alle groenafval die duidelijk besmet zijn met schimmels of ziekten

Deze materialen kunnen ziekten/schimmels als bijvoorbeeld phytophtora in de compost brengen.

naaktslak
naaktslak

Pastinaak, een vergeten groente

Pastinaak wordt vaak tot de vergeten groenten gerekend.Onze kleindochter kreeg het als baby als een van de eerste hapjes en vond het heerlijk . Daarom hebben wij het het nu dit jaar voor het eerst in de tuin gezaaid.We hebben het al vroeg in het voorjaar gezaaid naast de winterpenen. De wortel lijkt dan wel op die van de winterpeen, het blad daarentegen ziet er heel anders uit zoals je op de foto hieronder kunt zien.Ik heb het achteraf bezien te dicht op elkaar gezaaid en had het moeten uitdunnen, maar de oogst is toch heel goed, mooie grote pastinaken.pastinaak blad

 

Zelf hebben we het nog nooit gegeten. Vandaag gaat dat veranderen!  De herfst is de tijd om te gaan oogsten, het zou ook tegen wat vorst kunnen, dat zou de smaak bevorderen en het wat zoeter maken. Ik heb eerste eens even gegoogeld wat het eigenlijk is en wat je ermee kan.

Wat is pastinaak voor groente?

De pastinaak wordt ook wel ‘witte wortel’ genoemd. Dat is een logisch uitgangspunt, niet in de laatste plaats omdat het inderdaad een witgekleurde wortel is. Het is familie van de welbekende winterwortel en kent in de keuken veel van dezelfde toepassingen: je kunt het rauw eten, maar ook bijvoorbeeld koken en bakken. De smaak is echter wel tamelijk verschillend

Pastinaak is daarnaast wat zetmeelrijker, en vooral ook veel groter dan een peen: een flink exemplaar is wel 30 centimeter lang en kan ruim 300 gram wegen. Eeuwen geleden, voordat de aardappel hier vanuit Zuid-Amerika zijn intrede deed, was de pastinaak daarom een net zo belangrijk onderdeel van onze voeding als de aardappel nu is. Het verhaal gaat bijvoorbeeld dat de hutspot die tijdens het Leidens ontzet van 1574 vaak werd geserveerd, vol met pastinaak zat.

Smaak

Laat je wat de smaak betreft niet misleiden door de grootte van deze groente. Pastinaken smaken delicaat en complex: zoetig, zoals een mooie bospeen, maar met een hint van anijs en volgens sommigen ook met aarde- tot nootachtige tonen. De textuur van een gekookte pastinaak is nog het beste te vergelijken met die van een romige aardappel.

Het is dan waarschijnlijk ook niet om culinaire redenen dat de aardappel de pastinaak grotendeels heeft verdreven. Dit is in de keuken een bijzonder veelzijdige groente, die je in tal van gerechten kunt verwerken (zie verder bij punt 3 hieronder). Zo wordt het traditioneel beschouwd als een wintergroente, maar het past ook uitstekend in lichte, lenteachtige maaltijden. Het is tegenwoordig zelfs een groente geworden van klasse en aanzien, die in menig sterrenkeuken op de kaart prijkt. Dat is best opmerkelijk gezien de nederige roots van deze wortel, die eeuwenlang dienst heeft gedaan als een boertig volksvoedsel…

Voedingswaarde

Deze witte wortel is voor een groente betrekkelijk calorierijk, hoewel de 75 kilocalorieën per 100 gram niet snel zullen leiden tot overgewicht. Dat is vergelijkbaar met aardappelen, maar bij de pastinaak zijn de koolhydraten meer in de vorm van suikers dan in de vorm van zetmeel; vandaar ook de zoetige smaak.

Verder is het een rijke bron van diverse vitamines en mineralen. Het bevat onder andere prima hoeveelheden van vitamine B5 en K, foliumzuur, mangaan en fosfor. De hoogste concentraties bevinden zich trouwens vlak onder de schil. Ook bevat deze groente diverse antioxidanten en relatief veel voedingsvezel. Heel gezond dus!

Schoonmaken en bereiden:

Oudere en grotere exemplaren hebben vaak een onsmakelijke en vezelige kern. Die kun je het beste verwijderen. Je kunt de kern herkennen doordat die vaak een iets donkerdere tint heeft dan het witte vruchtvlees. Om de kern te verwijderen snijd je de groente eerst in de lengte door tweeën, en dan halveer je die nogmaals. Zo krijg je vier lange repen, waar de kern in een puntvorm uitsteekt. Die kun je zo heel gemakkelijk wegsnijden.

    Tip: het fraaie witte vruchtvlees kan snel bruinig verkleuren na het snijden. Dat heeft geen directe invloed op de smaak, maar het ziet er natuurlijk wel minder aantrekkelijk uit. Verwerk ze dus meteen na het snijden, of leg ze in water met een flinke theelepel citroensap of neutrale azijn om het verkleuren tegen te gaan.

Bereiden en recepten

De culinaire geschiedenis van pastinaak mag dan misschien weinig inspirerend zijn, de toekomst is dat bepaald niet. Deze traditionele hutspotgroente is tegenwoordig een graag geziene gast in sterrenkeukens. En waarom ook niet? De smaak is geweldig en het aantal toepassingen is enorm. Je kunt pastinaak koken, in de oven bereiden, bakken en roerbakken, stoven, stomen, grillen, er soep van trekken, en het ook gewoon rauw verwerken. Voor recepten kun je kijken op https://groentegroente.nl/groentes/pastinaak-bereiden/

Wij hebben vandaag hutspot gemaakt met half pastinaak, half wortel,uien,aardappelen en spekjes.Ik moet zeggen dat het lekker was,je proeft wel dat het geen hutspot is van ui en peen, dat er iets aan toegevoegd is,maar het heeft geen uitgesproken smaak die je eruit haalt.Maar wel lekker met spekjes er doorheen en met een balletje gehakt en een ouderwets kuiltje jus !

stamppot met wortel,ui en pastinaak

 

Omdat we teveel pastinaak hadden, heb ik er nog een puree van gemaakt:

  • pastinaak in de keukenmachine fijngesneden, gekookt met wat zout tot het gaar is.Afgieten en een puree maken met warme melk met knoflook, wat tijm en een klont boter er doorheen.Op smaak maken met wat peper. Dit kan volgens het recept ingevroren worden, moet bij het ontdooien snel ontdooit worden en gebruikt.