Het is herfst. Zondag ging ik met onze kleindochter naar het Donckse Bos om paddenstoelen te zoeken. Ik was er ruim een week geleden ook al, maar toen waren er nog niet veel te zien. Inmiddels waren er flink wat bij gekomen na de regen. Van vorig jaar weet ik waar ik ze ongeveer kan verwachten maar op lang niet alle plekken was al wat te zien. Binnenkort dus nog maar eens een rondje doen.
Het was heerlijk weer, een stralend blauwe lucht, een zonnetje, een gezellig kwebbelende kleindochter naast mij. Wat wil een mens nog meer!
Herfst
Alhoewel het herfst is en eind oktober, hangen de bomen nog vol blad. en is er nog weinig verkleuring. Ik las dat dit komt door de warme september en oktobermaand.Er is ook nog geen nachtvorst geweest, dat doet het blad ook verkleuren.
Wordt het kouder, dan moeten bomen hun bladeren verliezen. Anders zouden ze met vorst uitdrogen omdat ze geen vocht meer kunnen opnemen terwijl bladeren vocht blijven verdampen. “Dat bladeren gaan vallen, wordt weer bepaald door vorst, de daglengte en temperatuur.”
Op dit landgoed staan veel eeuwenoude bomen. De kastanje hieronder is er een voorbeeld van, een magnifieke boom.
Hulst
Er staan ook over het hele landgoed verspreid heel veel hulst struiken. Het felle rood van de bessen sprong uit het groen
Het voordeel van vroeg opstaan is dat alles nog nat is van de dauw…..
Paddenstoelen
Alhoewel de paddenstoelen tijd pas begint, spotte ik toch al aardig wat soorten. Geniet even mee:
Na het nemen van al die foto’s in afgelopen periode rijst bij mij de vraag : Wat is het verschil tussen een paddenstoel en een zwam? Eigenlijk weet ik bar weinig over paddenstoelen.Tijd voor weer een klein onderzoekje op internet.
Ik vond op internet een blog van een boswachter die het als volgt uit legt:
Fungi In het rijk van de planten nemen de paddenstoelen een aparte plaats in, ze horen namelijk tot de schimmels. Daar vallen dan weer twee groepen onder A) de bacteriën en B) de zwammen. Bacteriën zijn eencellige en zwammen zijn meercellige organismen. Beiden voeden zij zich met organisch materiaal afkomstig van andere levende of dode organismen. Het zijn dus de opruimers in de natuur.
In de wetenschappelijke taal wordt de groep van zwammen Fungi genoemd. Het rijk van de zwammen (Fungi) valt weer uiteen in twee hoofdgroepen, namelijk de lagere zwammen of microfungi en de hogere zwammen of macrofungi. De benamingen worden in het Nederlands vaak door elkaar gebruikt, maar over het algemeen zeggen we tegen de groep van lagere zwammen: schimmels, zoals bijvoorbeeld de broodschimmel of zoals hieronder de schimmel op een vergeten tomaat in mijn kas.
Bij de groep van hogere zwammen gebruiken we voor de zwammem met steel en hoed de naam paddenstoelen en voor de zwammen zonder steel, de naam zwammen!! bron blog boswachter
Hoed De meest bekende vorm is de vorm met steel en hoed, vaak dus aangeduid met de naam paddenstoel. Als je nou aan de onderzijde van die hoed kijkt, en je doet dat bij meerdere paddenstoelen, dan zul je ontdekken dat er meestal twee verschillende onderzijden zijn: hoeden met plaatjes en hoeden met gaatjes.
hoed met plaatjes
Een paddenstoel met een hoed met gaatjes zie je hieronder:
De hoeden met gaatjes worden vaak ook nog aangeduid met de naam boleten.
Waarom groeien paddenstoelen vooral in de herfst?
russula?
In de herfst is de grond vaak nog warm, is er een relatief hoge temperatuur en is de grond vochtig, doordat het veel regent. Omdat een paddenstoel groeit door zich vol te zuigen met water, zijn dit ideale omstandigheden voor paddenstoelen om te groeien! Ook komt er in de herfst veel organisch materiaal beschikbaar, de voeding.
Een paddenstoel is het vruchtlichaam van een schimmel. Meestal leeft die schimmel onzichtbaar onder de grond, onder bladeren of onder boomschors. Als je bv in het bos de bladeren voorzichtig op tilt, kun je de schimmeldraden zien,die zuigen het voedsel op uit bv deze bladeren.Als de schimmeldraden voldoende vocht en voeding hebben vormen zich knoopjes, de paddenstoelen.
Via sporen[ eigenlijk de zaadjes] verspreidt de schimmel zich, zodat er steeds weer meer paddenstoelen komen. De sporen bevinden zich bv onder de hoed, tussen de plaatjes.Het mooiste voorbeeld van een plaatjeszwam is de paddenstoel met een hoed van rood en witte stippen oftewel de vliegenzwam.Die heb ik echter niet gevonden.Op de foto hieronder zie je de plaatjes goed bij de omgevallen paddenstoel.
Als de herfst voorbij is en de paddenstoelen niet meer zichtbaar zijn, is de bodemschimmel nog wel aanwezig in de bodem. Namelijk in de vorm van een netwerk van draden, de zwamvlok (ook wel mycelium).Het jaar daarna zie je de paddenstoelen weer terug komen.
Soorten
In Nederland komen wel zo’n 5000 soorten voor.Iedere soort heeft weer zijn eigen specifieke plek. De een leeft alleen op afgevallen bladeren, de ander alleen op boomschors.
Er is zelfs verschil in soorten blad of soorten stam of schors.Sommige soorten leven in symbiose met een bepaalde boomsoort, ze geven voedingsstoffen af in ruil voor boomsap.
de geschubde inktzwam leeft van half verteerde resten in de bodem
Andere parasiteren op bv een boomstam en verzwakken de boom.
dikrandonderzwam
Uiteindelijk sterft de paddenstoel af, wordt soms opgegeten door insecten, slakken,muizen etc. Of soms beschimmeld hij zelf weer.
Ik heb veel soorten gevonden in het bos dichtbij ons huis. Een selectie van de verschillende soorten met de mooiste foto’s vind je hier in de link paddenstoelen macro’s
Tot zover deze serie van 4 blogs over paddenstoelen.Ik hoop dat je er van genoten hebt ondanks dat het niets met een volkstuin te maken heeft!
Vandaag de derde serie met paddenstoelen die ik nam in het Donckse bos. Voor wie vorige blogs gemist heeft, het bos hoort bij een buitenplaats: Huijs ten Donck in Ridderkerk. Klik op de links in deze blog om ook vorige blogs te lezen over deze buitenplaats en de paddenstoelen die er voorkomen.
Deze serie foto’s nam ik niet met de macrolens omdat ik die uitgeleend heb aan mijn dochter.Ik ben nu drie keer naar dit bos geweest in de afgelopen maand.Fijn dat ik dat bos vlakbij mijn huis ontdekt heb! Op fietsafstand, zelfs aan te lopen. Vanuit ons raam zien we het bos liggen.
Zoveel soorten
Wat ik zo frappant vind is dat iedere keer dat ik ben gegaan, er weer andere paddenstoelensoorten zijn.De soorten van de foto’s van de eerste reportage, zie ik niet meer of er liggen nog snotterige hoopjes. Ik heb de soorten niet geteld,maar ik schat dat ik toch wel een stuk of 20 soorten paddenstoelen/zwammen heb vastgelegd.
Schilderijtjes
De natuur maakt composities, die prachtig zijn, soms zijn het net schilderijtjes! Mossen, paddenstoelen,afgevallen bladeren, beukennootjes, eikels, klimop,boomstronken, noem maar op.Stillevens die vanzelf ontstaan.Ik kan er van genieten, ik hoop jullie ook! Houd je er niet van, sla dan deze blogs maar over, de blogs over tuinieren komen ook over een tijdje weer.Vind je het leuk: kijk en geniet mee!
amethistzwam ? Op een bemoste boomstamvanuit een stuk afgezaagde boomBundelchloormycena??? ook op een boomstam
klik op onderstaande foto’s om te vergroten:
Dennenvlamhoed[?] op verterend houtokergele korrelhoed?Panterameniet?Goudgele bundelzwam ? goudhoed?
