Beestjes in de tuin: Lieveheersbeestjes

Een tijdje terug was ik van plan een aantal blogs te schrijven over alle beestjes die ik tegenkom in de tuin. Ik schreef er twee en toen had ik weer andere onderwerpen zoals de herfst.

Vandaag deel 3 in de reeks, dit keer over lieveheersbeestjes.Ieder jaar lijken er meer te zijn in onze tuin en dat is wat mij betreft alleen maar goed. Zij eten namelijk luizen tot ze niet meer kunnen.

Levenscyclus

Het lukte me de verschillende stadia waarin een eitje uiteindelijk een lieveheersbeestje wordt, vast te leggen. Soms schreef ik over een bepaald stadium, maar nu de hele cyclus in beeld.

In de winter schuilen de lieveheersbeestjes soms op de meest bijzondere plekken. Het zijn kleine diertjes, dus snel zie je ze niet.Ze kruipen in holletjes, onder blad of in een uitgebloeide bloem.

Soms valt je oog ineens op iets oranjes:

Als de temperatuur oploopt zie je de eerste alweer tevoorschijn komen in de winterzon:

En nog een, love is in the air!

en ja hoor, voorjaar!

Het begint allemaal met de paring: het mannetje klimt half op het vrouwtje waar naar enig gefriemel de inseminatie plaatsvindt.

Het vrouwtje gaat er daarna alleen vandoor om ergens – vaak in de buurt van bladluizen – de eitjes af te zetten.

luizen op een tak in een fruitboom

Eitjes

De eitjes die afgezet worden, hangen vaak aan de onderkant van een blad. Dichtbij de plek waar ze zich in een latere fase vol kunnen eten, bij luizen dus.

Op de foto kun je de oranje eitjes goed zien met daarom heen de groene luizen

Larve

De larven kruipen na enkele dagen uit het ei en gaan dan op zoek naar bladluizen. Op de foto hieronder zie je de eerste larven zich te goed doen aan de luizen.

Larven variëren in kleur en patroon, net als de volwassen lieveheersbeestjes. Naarmate de larven groter worden, vallen ook de stippen op hun achterlijf meer op. Een larve begint meteen te eten (lege eischalen, onbevruchte eieren en vooral bladluizen). De larve eet voor zijn ontwikkeling tot pop zo’n 200 á 600 bladluizen.

Pop

De larve eet totdat zijn huid als het ware barst. Onder de oude huid is een nieuwe huid die vochtig en zacht is. Daardoor verandert de larve in een pop. Voor het verpoppen hechten de larven zich met behulp van een schijnvoet vast. Daarom lijkt de pop vastgeplakt aan het blad, ze blijft daar onbeweeglijk liggen gedurende de hele verpoppingstijd.

Dit duurt tussen 7 en 10 dagen. De pop is ongeveer 3,5 mm groot. Poppen variëren eveneens van kleur: geel, oranje, grijs, bruin of zwart met al dan niet stippen op de achtergrondkleur.

In de kweeperenboom zaten op een paar plekken poppen

Ik had dagenlang de camera klaar staan om het ontpoppen te fotograferen. Iedere dag ging ik eerst bij de boom kijken of er al iets gebeurd was. Op een dag zag ik de pop heen en weer bewegen.

Toch was ik op het moment suprême net niet bij.

Favoriete plekken in onze tuin waren de kweeperenboom, de pruimenboom en de hibiscus en op de alliums eronder. Overal zag ik poppen hangen.

Net uit de pop heeft het lieveheersbeestje nog geen stippen.

Het is pas na enkele uren dat de dekschilden uitharden en dat de gele kleur plaats maakt voor het kleurenpatroon. Dit laatste ontstaat doordat het lieveheersbeestje bloed pompt in het dekschild en de vleugels.

Het lieveheersbeestje overwintert als volwassen insect. In de herfst zoeken ze daarvoor plekjes. Zo zag ik pas op ons balkon opeens meer dan 10 lieveheersbeestjes lopen. Ze kropen in de richel langs de balkonrand.

Deze leek zichzelf nog even te bekijken, voordat hij wegkroop:

En zo is het jaar weer rond, wachtend op het volgend voorjaar.

Vlinders

Het blogje wat ik vandaag zal posten schreef ik al een tijdje terug. Ik postte hem nog niet omdat ik mij voornam 1 tot max 2 maal per week iets te gaan posten. Vandaag begint de dag hier al grijs en regenachtig. Een beetje vrolijkheid kunnen we wel gebruiken.Dus tijd voor een terugblik op afgelopen seizoen met foto’s van de vlinders die ik zag in onze tuin………

Soorten vlinders in de tuin

Vlinders zag ik dit jaar met periodes in de tuin. Het is altijd weer een vrolijk gezicht al dat gefladder. Ze hebben hun favoriete planten in de tuin zoals de Verbena, de Scabiosa, de vlinderstruik…..

Vroeg in het voorjaar zag ik er vaak veel op de bloeiende Scabiosa. Dat waren toen atalanta’s en de kleine vos [ klik]

atalanta
kleine vos

Blauwtjes

In de hete zomerperiode zag ik juist niet zoveel vlinders als ik verwachtte met alles wat in bloei stond. Bij de vlinderstichting las ik dat dit alom zo was. Mogelijk was de hitte en droogte daar de reden van. Er waren echter ook vlinders die het juist goed deden, zoals de Blauwtjes en die zag ik dan ook in onze tuin.

Op het bloeiende komkommerkruid zag ik heel vaak boomblauwtjes, het zijn kleine vlindertjes die bijna niet opvallen.

Ook de Oost-Indische kers was in trek bij dit vlindertje.

niet heel scherp, maar hier zie je net het blauw op de vleugels

Boomblauwtjes had ik, net als de kleine vos en het bruinblauwtje nooit eerder gezien in onze tuin.

Het bruinblauwtje van de foto hierboven zag ik 1 keer, dit jaar en kon hem ook nog op de foto krijgen.

Afwezig

Daarentegen zag ik dit jaar dan weer niet 1 keer een distelvlinder of een gehakkelde aurelia, die er in eerdere jaren wel vaak waren. Gek toch….Aan de beplanting in de tuin zal het niet liggen, want wij hebben veel vaste planten die er al jaren staan.Het zal dus inderdaad met de warmte en droogte te maken hebben……..

distelvlinder, foto van vorig jaar

gehakkelde aurelia, vorig jaar

Koolwitjes

Het kleine koolwitje was, maar wel veel later dan in andere jaren, alom aanwezig in de tuin. Op de foto hieronder te zien op de bloem van de in zaad geschoten radijsjes. Al die bloemetjes lokten veel koolwitjes.

klein koolwitje
klein koolwitje
groot koolwitje

Rups

Toen ik onkruid aan het wieden was, zag ik de rups van sint-jacobsvlinder . Dit is een nachtvlinder die je ook wel overdag kunt zien. Ik zag de rups dan wel, maar de vlinder niet☻

De rupsen van sint-jacobsvlinders zijn bijna net zo opvallend als de vlinders. Ze zijn felgeel met zwart gestreept en worden ook wel zebrarupsen genoemd. Ze zijn gespecialiseerd op het jakobskruiskruid. Dit is een giftige plant en de rupsen zijn door het eten ervan ook giftig. Zelf hebben ze er geen last van, maar vogels die zo’n rups eten worden ‘niet lekker’. De kleuren geel en zwart, die je bijvoorbeeld ook bij wespen ziet, waarschuwen de vogels al: “eet mij niet”. Jakobskruiskruid was voorheen een duinplant maar is tegenwoordig ook in het binnenland een algemene plant en de vlinders konden zich daardoor uitbreiden.[ bron vlinderstichting]

De dagpauwoog

Dagpauwoog zag ik ook sporadisch, terwijl er vorig jaar zoveel waren.

Volgens de vlindertelling in Juli was de dagpauwoog de meest getelde vlinder, maar niet bij ons dan…..Ik las dat de dagpauwoog en atalanta, goed en veel hebben gevlogen en vast ook veel eitjes hebben afgezet. De grote vraag nu is of de droogte waar we steeds meer mee te maken hebben, er niet toe zal leiden dat veel van de rupsen niet voldoende voedsel kunnen krijgen voor een goede ontwikkeling.

bont zandoogje

Vlinders in de klas

In het voorjaar wees ik onze schoondochter, die voor de klas staat, op de mogelijkheid een kweekset van vlinders te bestellen.Zij deed dat bij de Vlinderstichting. Het was erg leerzaam voor de kinderen van groep 6 om de ontwikkeling van rups tot pop tot vlinder te zien.

Aan de horizon zie ik de lucht wat open breken een een stukje blauw verschijnt tussen het grijs. Misschien klaart het nog verder op. Fijne zondag allemaal!

Paddenstoelenfotografie

Om op zoek te gaan naar een paddenstoel, ging ik afgelopen week naar het Donckse Bos op het landgoed van Huijs ten Donck. Alhoewel de paddenstoelenfoto’s nog een beetje tegenvielen, kon ik toch al aardig wat verschillende soorten spotten. Ik denk dat dit voor veel soorten het begin is en ik ben van plan snel nog eens te gaan.

Namen ken ik zelf niet en zoek ik op dmv de app Obsidentify. Die herkent ook niet alles dus of het altijd klopt weet ik niet. Zo gaf de app bij onderstaande foto aan dat het een geruite rondmondhoren is, wat een slakkensoort is….☺

wat het wel is, weet ik nu dus niet
tranende franjehoed
splijthoedhertenzwam
Parelamaniet
Franjehoed
Goudvliesbundelzwam
Parelstuifzwam
braakrussola
Stekelkopamaniet
Glimmerinktzwam

Vliegen in close up

In het eerste stuk van het bos lagen al behoorlijk wat paddenstoelen/zwammen weg te rotten. Dat geeft echt een vieze geur en ziet er niet aantrekkelijk uit.

Als “bijvangst”op sommige paddenstoelen spotte ik wat vliegen, hier in close up….

Suillia spec.

Meer paddenstoelenfoto’s

Voor nu is dit het wat ik aan verschillende paddenstoelen kon vinden. Misschien ga ik snel nog eens en zie je nog wat meer van mijn paddenstoelenfoto’s.

Wil je de foto’s van vorige jaren eens bekijken? Ik zag er toen zoveel. Klik dan hier

Paddenstoelenspeurtocht[ 2021]

De eerste paddenstoelen van deze herfst[ 2021]

Paddenstoelen

Paddenstoelen[ 2020]

Paddenstoelen 3[ 2020]

Paddenstoelen 4[ 2020]

Op de valreep